Компостторду кантип жасаса болот

Компостторду биз керектеген тамак-аштын калдыктарынан жасоого болот. Мисалы: картошканын кабыгы, кабыгында була жана диеталык була көп — бардык көлөмдүн дээрлик 50%, ошондой эле минералдык заттар көп: кальций, цинк, темир, калий, бул топурак үчүн абдан пайдалуу.

Бирок гумусту кайдан алабыз? Гумус топурактын органикалык заттарынын 85-90% түзөт жана анын түшүмдүүлүгүн баалоодо маанилүү критерий болуп саналат. Гумустун курамында көмүртек, кычкылтек , азот, фосфор, күкүрт, темир жана башкалар бар абдан баалуу гумин кислотасы бар. Азыктандыруучу элементтердин мыкты кампасы болуп саналат. Ар кандай микроорганизмдердин иш-аракеттеринин натыйжасында гумус убакыттын өтүшү менен чирип (минералдашуу процесси), андагы азот, фосфор, калий жана башка элементтердин бөлүнүп чыгышына алып келет.

Гуминдик заттар-узун молекулалык чынжырга ээ табигый бирикмелер. Алар топуракта, чымда, ошондой эле күрөң Көмүрдө кездешет.

Кантип компост жасайбыз?

Бизге керек болгон биринчи нерсе - бул жерди тандоо, үймөктүн баары кургап кетпеши үчүн жер көлөкөдө болушу керек

Экинчиси-компост үчүн мейкиндик куруу, же жөн эле тешик казып алсаңыз болот

Үчүнчүсү-бул органиканы бүктөй баштоо, бул ар кандай органикалык болушу мүмкүн мисалы : кагаз, картон, чөп, саман, түшкөн жалбырактар, продуктулардын калдыктары. Бирок баары жакшы жана тез чирип кетиши үчүн, ар кандай органикалык заттарды коюу керек.

Баарын катарынан бүктөй албайсың, маанисиз. Белгилүү бир жол менен бүктөлүшү керек. Компостто көмүртек массасы гана болушу мүмкүн эмес, б.а. чөп, саман, кулаган жалбырак же чөптүн кесилиши гана болушу мүмкүн эмес, б. а. азот массасы, анткени процесстер туура эмес жүрөт, ошондуктан жашыл массанын, азоттуу жана көмүртек массасынын, башкача айтканда, күрөң массанын катмарларын алмаштыруу керек. Аралаштыргычка салууну унутпаңыз, сиз катмарлай аласыз, сиз жөн гана аралаштыра аласыз жана мунун баарын жер менен чаңдашыңыз керек. Ушундан кийин, компостту суу менен сугарууну унутпаңыз, бирок ашыкча болуп, саз жаратуунун кажети жок. Ошондой эле процессти тездетүү үчүн "эм" препараттарын кошуу керек. "Эм препараттары натыйжалуу микроорганизмдер, алар процессти тездетет. Алар даяр сатылат, арзан. Эң ыңгайлуусу ачытылган кебек, бул күрүч же буудай кебеги болушу мүмкүн. Ошентип, компост органикалык заттарды кайра иштетүүчү жана топурактын түзүлүшүн жакшыртуучу микроорганизмдер менен колонияланат. Кийин, мунун баары суу менен толтурулушу керек. Эгер күзүндө, кийинки жылдын жазында компост жасасаңыз, анда бул компостту колдонсо болот. Эгерде ал жайында жасалса, анда ал 2-3 айдан кийин даяр болот, ал кадимки компостту бир нече эсе пайдалуу жана азыктандырат.