Кыргыз-Башкырт Кеңештик Республикасы

Кыргыз-Башкырт Кеңештик Республикасы (башк. Ҡаҙак-Башҡорт Совет Республикаһы, каз. Қазақ-Башқұрт Совет Республикасы)[1]ОСФСРдин курамындагы башкырлар менен казактардын улуттук мамлекеттүүлүгүнүн долбоору[2].

Долбоордун тарыхы түзөтүү

Кыргыз-Башкырт кеңештик республикасын түзүү долбоорун башкыр улуттук кыймылынын жетекчилери - А.К.Адигамов, А.А.Бикбавов , А.А.Валидов жана Х.Ю.Улуттар Элдик Комиссарлыгына сунуш кылышкан . 1919-жылы 4-июнда РСФСР И.В.Сталин, ошондой эле А.-З. Валидов (башка маалыматтар боюнча – А.К. Адигамов) – В.И.Ленинге 1919-жылдын 13-декабрындагы меморандумунда. Акыркысына «Башкурт жана Кыргыз Советтик республикаларын бириктирүү долбоору» тиркелген.

Чыгыш элдеринин коммунисттик уюмдарынын II чогулуусунун (съезд) етушундо — 1919-жылдын ноябрь-декабрында Н. Т. Тагиров , ЖАНА. Рахматуллин жана А. БИРОК. Каспранский үч республиканы – башкыр, кыргыз жана болжолдуу татар-башкурт республикаларын бириктирүү сунушун киргизген .

Кыргыз-Башкырт Республикасын түзүү долбоору 1919-жылы декабрда Москвада Башкырт АССРинин 7 делегациясынын катышуусунда өткөн жолугушууларда талкууланган (А. TO. Адигамов , А. БИРОК. Валидов , А. БИРОК. Каспранский жана Ф. М. Сулейманов), Уфа губерниясы (Б. М. Ельцин ), Кыргыз крайы, Оренбург губерниясы, Түркстан АССРи, Бүткүл россиялык Борбордук Аткаруу Комитети, Чыгыш коммунисттеринин Борбордук бюросу.

Долбоор 14 пункттан туруп, республиканын аймагын, саясий жана экономикалык негиздерин аныктаган. Башкириянын жана борбору Орырбор шаары болгон Кыргыз кырынын негизинде Кыргыз-Башкурт Советтик Республикасын түзүү каралган. Республикалык бийлик органдарында башкырттар менен казактардын тец укуктуу екулчулугунун принциби жарыяланды. Республикага кеңири ыйгарым укуктар берилген:

1919-жылдын 16-декабрында Кыргыз-Башкырт Кеңештик Республикасын түзүү долбоору четке кагылган.

Булактар түзөтүү

  1. Касимов С. Ф. Казахо-Башкирская Советская Республика.//Статья в Башкирской энциклопедии(жеткиликсиз шилтеме)Калып:Недоступная ссылкаКалып:Ref-ba
  2. До середины 1920-х гг. в по-русски назывались киргизами.