Түктүү мөмөлүү козополянския
Түктүү мөмөлүү козополянския (лат. Kosopoljanskia hebecarpa, М. Pimen. et R. Kam) - Көп жылдык поликарп өсүмдүк. Каудекси былтыркы жалбырактардын куураган саптарынын калдыктары менен капталган. Сабагынын саны 1-4төн, тоголок, түп жагынан тартып бутактанган, борбордук чатырчасынан узун. Жалбырактары көбүнчө тамыр моюнчасынан өсөт, кыска саптуу келет. Жалбырактарынын узундугу 7-10 см, эки ирет канаттай тилкелүү, жалпы формасы сызгычтай же ичке уштугуй. Акыркы сегменттери түбүнө чейин 2-3 ланцеттей тилкелүү. Чатырчасынын диаметри 15 см, 4-8 тең эмес нурлуу, узундугу 3,5-8 см. Орооч жалбыракчалары жок. Чатырчасы 7-10 гүлдүү, тең эмес, узундугу 6-10 мм келген гүл саптуу. Ороочторунун жалбыракчаларынын саны 5-6, шынаа сымал, чөптөй. Мөмөсүнүн узундугу 5 мм, жазы, жумуру, кырсыз, имерилген, чел кабык сымал бутактанган түктүү.
Биологиялык өзгөчөлүктөрү
түзөтүүБелгисиз. Жалпы жана өлкөдө таралышы. Алай тоо кыркасы.
Өсүү шарттары
түзөтүүБадал өсүмдүктөрүнүн арасындагы таштуу-шагылдуу тоо беттери, шагыл таштар.
Саны
түзөтүүБелгисиз. Эки жолку чогултуудан белгилүү түр.
Чектөөчү факторлор
түзөтүүАныкталган эмес.
Өстүрүү
түзөтүүӨстүрүлгөн эмес.
Уюштурулган коргоо аракеттери
түзөтүүКоргоо иштери жүргүзүлгөн эмес.
Коргоо үчүн зарыл аракеттер
түзөтүүАреалын жана популяциясынын санын изилдеп, Алай тоо кыркасынын этектеринде башка сейрек түрлөр менен катар коргоого алып, ботаникалык заказник уюштуруу керек.
Статусу
түзөтүүV U . Эндем. Кыргызстанда өскөн субэндем тукумдун эки түрүнүн бири. Сейрек учураган, антропогендик фактордун таасиринен тез эле жок болуп кетүүсү мүмкүн, чакан аймакты ээлеген түр.
Колдонулган адабияттар
түзөтүү- Кыргыз Республикасынын Кызыл китеби 2-басылышы – Бишкек: 2006. – 544 б. – ISBN 9967-23-367-2