Түндүк жаркырагы

"Түндүк жаркырагы" (англ. Northern Lights) (Түндүк Америкада жана башка өлкөлөрдө Алтын компас катары белгилүү) — Филип Пулмандын жаш өсүрүмдөргө арналган фэнтези романы, 1995-жылы Scholastic UK тарабынан басылып чыгарылган. Параллелдүү ааламда болуп өткөн окуяда Лира Белакванын Арктикага дайынсыз жоголгон досу Рожер Парсловду жана сыйкырдуу "Чаң" затынан тажрыйба жүргүзүп жүргөн абактагы абасы лорд Азриелди издеп сапарга чыкканы тууралуу баяндалат.

"Түндүк жаркырагы" "Караңгы башталыштар" (1995-жылдан 2000-жылга чейин) аттуу үчилтиктин биринчи китеби. Alfred A. Knopf 1996-жылы апрелде "Алтын компас" деген аталыш менен АКШдагы биринчи басылышын чыгарган. Ошол аталыш менен ал 2007-жылы Голливуд тасмасына жана видео оюнга ылайыкташтырылган.

Пулман Жылдын эң көрүнүктүү британ балдар китеби деп таанылып, 1995-жылы Китепкана бирикмесинин Карнеги медалын утуп алган. Медалдын 70 жылдыгына карата китеп сүйүктүү китептер аттуу жалпы элдик добуш берүүнүн натыйжасында кеңешме тарабынан жеңишке жеткен он мыкты эмгектердин бири деп аталган. "Түндүк жаркырагы" ошол кыска тизмеден коомдук добушка ээ болуп, анын натыйжасында 2007-жылдын 21-июнунда "Карнегилердин Карнегиси" деген наамга татыган.