Улуу Токуроо (англ. Great Depression) — 1929-жылдын 24-октябрында АКШда биржалардын кыйроосу менен башталып, 1939-жылга чейин созулган дүйнөлүк экономикалык кризис[1][2] (1929-жылдан 1933-жылга чейин эң курч)[3]. 1930-жылдар жалпысынан Улуу Токуроонун мезгили деп эсептелет.

Улуу Токуроо АКШына, Канадага, Улуу Британияга, Германияга жана Францияга эң катуу тийди, бирок башка штаттарда да сезилди. Өнөр жай шаарлары эң көп жабыркап, бир катар өлкөлөрдө курулуш дээрлик токтоп калды. Суроо-талаптын азайышынан улам айыл чарба продукциясынын баасы 40-60% арзандады.

Орус тарыхнаамасында "Улуу токуроо" термини көбүнчө АКШдагы экономикалык кризиске карата колдонулат. Буга катар эле дүйнөлүк экономикалык кризис термини колдонулат.

Касиети: 1920-жылдар түзөтүү

20-кылымдын башындагы мезгил Америка Кошмо Штаттарынын жана жалпы адамзаттын тарыхында бир катар "эпохалык окуялар" менен мүнөздөлгөн. Биринчи дүйнөлүк согуш, массалык иммиграция, расалык баш аламандыктар, тез урбанизация, ири өнөр жай ишканаларынын өсүшү, жаңы технологиялардын пайда болушу - электр энергиясы, унаалар, радио жана кино - тыюу салуу, төрөттү көзөмөлдөө, сексуалдык революция сыяктуу жаңы коомдук көрүнүштөр менен бирге , жана эмансипация (анын ичинде аялдардын шайлоо укугу) - кадимки жашоо образын өзгөрткөн. Ошол эле мезгил жарнама рыногунун жана керектөө кредиттик системасынын пайда болушун да камтыйт.[4]

  Бүгүн Америкада биз бардык өлкөнүн тарыхында болуп көрбөгөндөй жакырчылыкты жеңүүгө жакындап калдык.
— АКШ президенти Герберт Гувер, 11 августа 1928[5]
 

Иммигранттар түзөтүү

1920-жылдары Америкада болуп өткөн өзгөрүүлөрдүн масштабы таасирдүү болгон, ал эми анын маданияттарынын жана ошол мезгилдеги жолдорунун көп түрдүүлүгү "укмуштуудай" болгон. АКШнын 62 миллион калкы 1890-жылдан бери дээрлик эки эсе көбөйдү. Бул өсүштүн кеминде үчтөн бир бөлүгү иммигранттардын чоң агымынын эсебинен болду, алардын көбү Түндүк Америкага түштүк жана чыгыш Европанын диний жана маданий жактан “экзотикалык” аймактарынан көчүп келишкен.

Белгилер түзөтүү

  1. Great Depression History. History Channel.
  2. Art and the Great Depression. National Gallery of Art.
  3. В статье Кристины Ромер о Великой депрессии в энциклопедии «Британника» указывается, что Великая депрессия «продолжалась примерно до 1941 года». См.: アーカイブされたコピー. Текшерилген күнү 10 -июль (теке) 2012. Түп булактан архивделген күнү 14 -декабрь (бештин айы) 2011.
  4. Kennedy, 2001, pp. 10—15
  5. Kennedy, 2001, p. 10