Экраноплан
Экраноплан (экран + [аэро] пландан — советтик расмий классификацияда динамикалык аба кемеси ) — жердин же суунун бетинен чагылышкан аба менен өз ара аракеттенүүсүнөн улам атмосферада колдоого алынган жер үстүндө жүрүүчү транспорт каражаты (экран эффектиси). ,англ. ground effect). Аэродинамикалык экран канат суунун, жердин, кардын же муздун бетинен салыштырмалуу кичине (бир нече метрге чейин) бийиктикте жылыганда пайда болот. Массасы жана ылдамдыгы бирдей болгондо, экранопландын канатынын узартылышы учакка караганда бир топ азыраак. Эл аралык классификацияга ( IMO ) ылайык, экранопландар деңиз кемелери катары классификацияланат. Экранопландарды кадимки кораблдерге жетки-ликсиз бир катар маршруттар боюнча иштетууге болот. Башка жогорку ылдамдыктагы кемелерге караганда жогорку гидроаэродинамикалык сапаты жана деңизге жарамдуулугу менен катар экранопландар дээрлик дайыма амфибийными касиеттерге ээ. Суу бетинен тышкары, алар катуу беттин (жер, кар, муз) үстүнөн жылып, анын негизинде болушу мүмкүн. Ошентип, экраноплан кеме менен учактын мыкты сапаттарын айкалыштырат.
Ишке ашырылбаган аба жүк ташуу кеме долбоору да ушундай принципке ээ, ал атайын тургузулган эстакаданын үстүнөн экрандын эффектисинен улам жылыйт.
Экран эффекти
түзөтүү