12 ачуулу киши

"12 ачуулу киши"(англ. 12 Angry Men) — Режиналд Ростун ушундай аталыштагы телефильминин негизинде 1957-ж. тартылган америкалык сот драмасы жанрындагы фильм. Фильмдин сценарийин Рос өзү жазган жана тартууга катышкан. Сидней Люметтин режиссерлугунда тартылган, 12 кишиден турган сот арачылары тобу негиздүү шектенүү менен айыпталуучуну күнөлүү же күнөсүз деп тапкан талкууну чагылдырган сот фильми. Америка Кошмо Штаттарында көпчүлүк сот процесстеринде сот арачылары тобунун өкүм-чечими бир добуштан болушу керек. Фильм бир сценаны дээрлик толук пайдаланганы менен айырмаланат: көрсөтүлгөн 96 мүнөттүн ичинен үч мүнөт гана сот арачылары бөлмөсүнөн сырткары орун алган.

12 ачуулу киши
Режиссеру	Сидней Лүмет
Продюсер	Генри Фонда Режиналд Роуз
Сценарийи	Режиналд Роуз
Оператору	Борис Кауфман
Тартылгандар	Генри Фонда Ли Жей Кобб Эд Бегли И Жи Маршалл Жек Уорден
Музыкасы	Кеньон Хопкинс
Редактору	Карл Лернер
Студия	Orion-Nova Productions
Жайылтуучу	United Artists
Чыккан жылы	апрель 13, 1957 (1957-04-13)
Узактыгы	96 мүн.
Өлкөсү	АКШ
Тили	Англис
Бюджети	$340,000
Киреше	$1,000,000 (rentals)

"12 ачуулу киши" ― консенсуска жетүүнүн көп ыкмаларын, процессте пайда болгон конфликтер жана чыңалуу катышуучулардын жеке өзгөчөлүктөрү менен шартталаарын ачып берет. Сот арачыларынын экөө тасманын эң аягында таанышканга чейин бир дагы кишинин аты колдонулбайт. Соттолуучуга "бала", күбөлөргө "Карган киши" жана "Жолдун аркы бетинде жашаган айым" деп кайрылышат.

2007-жылы, тасма Конгрессинин китепканасы тарабынан Америка Кошмо Штаттарынын улуттук кино реестринде "маданий, тарыхый же эстетикалык баалуулугу" үчүн сактап калууга тандалып алынган. АКШ кино институтунун топ 10 тизмесин (AFI's 10 Top) түзүүдө, фильм бардык убакыттагы экинчи эң мыкты сот драмасы жана Rotten Tomatoes' Top тарабынан эң мыкты сот драмасы деп таанылган.