Акинак

Акинак (грек тил. ἀκινάκης) - кыска, түз, кош миздүү металлдан жасалган кылыч. Б. з. ч. 1-миң жылдыгынын ортосунда перс жана сак жоокерлери колдонгон.

Анын узундугу 40–60 см. Сабы колго кармоого ылайыктуу жана ага колду сактоо үчүн туурасынан жасалган жалпак калканычтар бекитилген. Сабынын учу жүрөк, жарым ай жана жаныбарлардын элеси түшүрүлгөн толтолор менен кооздолгон.

Тарыхы

Акинак мыкты бычак сайуучу касиетке ээ жана кесүү үчүн жетиштүү салмакка (эки килограммга чейин) ээ болгон. Дол, эреже катары, жок болчу. Жүрөк сымал кесилиштер жана туурасынан кеткен кыска блок же жарым ай түрүндө жалпак финиалдар болгон. Трензелдин белгилүү бир түрү менен бирге акинак Скиф үчилтиги деп аталган элементтердин бири болгон — Скиф маданиятына мүнөздүү объекттердин комплекси. Акинактардын жана триаданын башка компоненттеринин археологиялык табылгалары Геродот жана Диодор тарабынан тастыкталган Чыгыш Ирандын "падышалык скифтеринин" Алдыңкы Азия жана Кавказ аркылуу Түндүк Кара деңизге чейин киришин байкоого мүмкүндүк берет. Фаллуска окшош туткасынын өзгөчө формасы менен айырмаланган Ирандык акинаки болгон. Мындай акинактардын гардасы шар сымал эки дене түрүндө, ал эми туткасынын бүтүшү шар-баш болгон.

Маалымат булактары

Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек. 2003(жеткиликсиз шилтеме)