Акман, урук
Акман - мундуз уруусунун курамындагы ири уруктун аталышы[1]. Акман - Базар-Коргон аймагындагы айылдын аталышы (этнотопоним) катары да маалым.
Параллели казактарда “акбан” формасында кездешери аныкталган[2]. Бул уруунун (уруктун) чыгыш теги орто кылымдардагы огуз-түркмөн этникалык чөйрөсү менен байланышта болуусу мүмкүн. Анткени, XII к. огуз-түркмөндөр “акман” жана “караман” деген ири уруулук бирикмелерге бөлүнгөндүгү маалым[3]. Бүгүнкү Кытайдын Сюнхуа округун байырлап келишкен огуз (түрк) тилдүү саларлар өздөрүнүн түпкү бабалары катары легендарлуу Акман жана Караманды аташат[4]. Кыргыз-огуз (түркмөн) этникалык алакалары орто кылымдарда өтө активдүү жүргөндүгүн этнонимиялык параллелдер (175 параллель) да аныктары шексиз. Кыргыздардын этникалык курамына кирген огуз компоненттерине төмөнкүлөрдү мисал катары келтирсе болот: геклең (тейит), тек-рен (тейит), эрсары (кесек, тейит), түркмөн (канды), йолатан (кыпчак) ж.б.у.с. (-ман мүчөсү боюнча караңыз: толуман, бычман этнонимдери).
Эскертүүлөр түзөтүү
Колдонулган адабияттар түзөтүү
- Каратаев О. Кыргыз этнонимдер сөздүгү. — Бишкек: КТМУ, 2003. -265 б. ISBN 9967-21-621-2
 |
Бул макалада башка тил бөлүмүнө шилтеме жок. Сиз аларды издеп бул макалага кошуп, долбоорго жардам берсеңиз болот.
|