Антарктида: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary |
+ links |
||
16-сап:
|Уикиказына = Antarctica
}}
'''Антарктида''' ({{lang-el|ἀνταρκτικός}} — Арктиканын тетирилиги) — Антарктикадагы материк, дээрлик Түштүк уюл тегеригинин ичинде жайгашкан. Аянты 14,4 млн км². Жээктеринде (узундугу 30 мин кмден ашык) булун-буйтка аз, бийиктиги ондогон метрге жеткен муздуу тик жарлардан турат. Тынч жана [[Атлантика океаны|Атлантика океандары]] тараптан Амундсен, [[Росс деңизи|Росс]], [[Уэдделл деңизи|Уэделл деңиздери]] материкке кыйла кирип турат.
Ошондой эле Антарктида деп Антарктида материги жана анын тегерегинде жайгашкан аралдар аталат.
22-сап:
Антарктида расмий түрдө 1820-жылы 16 (28)-январда Фаддей Беллинсгаузен жана Михаил Лазаревдин жетекчилигинин астында орус экспедициясы тарабынан ачылган. Алар «Восток» жана «Мирный» аттуу кемелеринде Антарктиданын -69.35, -2.23333369°21′ тш.к. 2°14′ б.у. / 69.35° тш.к. 2.233333° б.у. (G) чекитине жетишкен (азыркы Беллинсгаузен атындагы муз шельфинин аймагы).
Мурун түштүк материк бар болгондугу гипотетикалык түрдө ырасталчу, кээде аны [[Түштүк Америка]] жана [[Австралия]] менен бириктиришчү. Бирок Фаддей Беллинсгаузен жана Михаил Лазаревдин экспедициясы алтынчы материктин бар болгондугун тастыктаган.
Континенталдык аймагына биринчи болуп "Антарктик" аттуу норвегиялык кеменин капитаны Кристенсен жана табигый илимдеринин окутуучусу Карстен Борхгревинк 1895 жылы 24 январда бут шилтешкен.
| |||