Басым (физикалык): нускалардын айырмасы

[[Файл:Pressure exerted by collisions.svg|thumb|Басым.]]

'''Басым''' – бир нерсенин бетинин [[бирдик аянт]]ына экинчи нерсенин [[тик аракет этүүчү күч]]үн мүнөздөөчү [[физикалык чоңдук]]. Мис., үйдүн пайдубалынын [[Жердин кыртышы]]на, [[суюктук]]тун идиштин түбүнө жана [[каптал бет]]терине, [[кыймылдаткыч]]тын [[цилиндр | цилиндири]]нин ичиндеги [[газ]]дын [[поршен]]ге ж. б. жасаган аракеттери. Эгер F күчү беттин S [[аянт]]ына бирдей бөлүштүрүлсө, басым P=F/S. [[Күч]] бирдей эмес бөлүштүрүлсө, бул барабардык менен ал аянтка жасалган [[орточо басым]], ал эми S нөлгө умтулса, чекитке жасалган басым аныкталат. Басым [[манометр]], [[барометр]], [[вакуумметр]] менен өлчөнөт. [[Басым бирдиги]] үчүн 1 м2 аянтка 1 Н күчтүн жасаган басымы кабыл алынат. Бул бирдик [[Паскал]]дын урматына [[Паскаль]] (Па) деп аталат. [[Толкун басымы]]нын [[физикалык табият]]ы жөнүндө (к. [[Үн басымы]]. [[Согуу толкуну]]. [[Жарык басымы]]).