Ория тили

Ория же Одия тили (ଓଡ଼ିଆ,угуу ) — Индиянын Орисса штатында 35 миллионго жакын адам сүйлөгөн индо-европа тили. Бул Индиянын расмий таанылган 23 тилинин бири жана өзүнүн жазуусу бар.

Расмий аталышы:	Ория тили
Айтылышы:	ଓଡ଼ିଆ
Өлкөлөр:	Индия
Аймактар:	Орисса штаты
Колдонгондордун жалпы саны:	31 млн.
Классификациясы
Түрмөгү:	Евразия тилдери
Инди-европа тилдери Инди-иран бутагы Инди-арий тобу Чыгыш тилдер топчосу Ория тили
Жазылышы:	Ория жазуусу
Тилдер коду
ISO 639-1:	or
ISO 639-2:	ori
ISO 639-3:	ori

Жаңы индия тилдеринин тобуна кирет.

Таркалышы: Индиянын Орисса штаты жана Мадрас, Мадхья-Прадеш жана Бихар штаттарынын чектеш райондору.

Одия тилинин жазуусу брахми жазуусунан келип чыккан.

Эң байыркы адабий эстеликтер б. з. XIII кылымына таандык. Алардын бири Сараладас тарабынан Махабхаратанын экспозициясы. Азыркы адабий тил Факирмохан Сенапатаку чыгармачылык доорунан башталат.

Орияда 568 мезгилдүү басылмалар чыгат, анын ичинде 56 күн сайын, 104 жума сайын, 237 ай сайын (1998-жылга карата) . Бул тилде жазган жазуучулардын арасында Кайлаш Паттанайк да бар .

Фонетикасы

Ория тилинде 28 үнсүз жана 6 үндүү.

Үндүү тыбыштар

	алдыңкы катар	арткы катар
Жогорку көтөрүлүү	i	u
Орточо көтөрүлүү	e	o
төмөн көтөрүлүү	a	ɔ

Үнсүз тыбыштар

	Лабиалдык	стоматологиялык	Альвеолярдык	Retroflex	Палатал	Velar	Глоттал
Дүлөй токтойт	p pʰ	t̪ t̪ʰ		ʈ ʈʰ	ʧ ʧʰ	k kʰ
Үндүү токтойт	b bʱ	d̪ d̪ʱ		ɖ ɖʱ	ʤ ʤʱ	ɡ ɡʱ
Үнсүз фрикативдер			s				h
мурун	m		n	ɳ
Жылмакай			l, r	ɭ