Ренодо Теофраст

Ренодо Теофраст 1585-жылы Луденде туулган, биринчи француз гезитинин негиздөөчүсү француз журналистикасынын «атасы» да деп коюшат. Протестанттык үй-бүлөдө төрөлүп, Монпельедеги медициналык факультетти бүтүргөн. Университетти аяктагандан кийин көп өтпөй Батыш Европага чет өлкөгө саякатка чыгып, ал жердеги жергиликтүү «жаңылык баракчалары» менен таанышат. 1630-жылы Парижде даректер, ар кандай түрдөгү кулактандыруулар тууралуу маалыматтарды саткан «Чоң Короз» деген маалымат бюросун негиздеген. Ал бул маалыматты кабар баракчасы түрүндө тарата баштады.

1631-жылдын 30-майында Рено падышанын "Падышалыктын ичинде жана анын тышында болуп жаткан жана болуп жаткан бардык кабарларды жана эсептерди басып чыгарууга жана сатууга" падышалык уруксатын алган. Бул куну «La Gazette» деген ат менен чыккан биринчи француз гезитинин түзүлгөн күнү болуп эсептелет. Гезит кош монополияга ээ болду: расмий саясий кабарларды жана кулактандырууларды жарыялоо боюнча тузулгон. Гезиттин негизги мазмунун расмий булактардан алынган эл аралык кабарлар түзгөн. Көп өтпөй эл аралык жаңылыктар Франциянын жана анын союздаштарынын аскердик жеңиштери жөнүндөгү кабарлар, сот турмушу жөнүндөгү кабарлар, дипломатиялык билдирүүлөрдүн кыскача баяндамасы жана экономикалык мүнөздөгү бир аз маалымат менен толукталды. Акыркы бетте Франциянын ички иштери жонундогу кабарлар басылган. La Gazette редакциялык макалаларды чыгарган эмес. Ришелье комментарийлерди кубаттаган жок. Гезит мамлекеттик орган жана расмий кабарлардын тизмеси эле.

Ренодонун экинчи аялы менен ажырашкандан кийин, каржы иштери акыры начарлап, жакырчылыкта каза болгон. «La Gazette» басылмасын Ренодонун улуу уулу уланткан. Гезиттин чыгышы 1915-жылы токтогон.

Алгач төрт, кийинчерээк алты, он эки беттен турган чакан форматтагы басылма. Четтерге рубрикалар коюлган. Бөлүмдөрдүн аталыштары болгон эмес. 1634-жылдан бери өзгөчө кырдаалда камтууну талап кылган өзгөчө кырдаалдарга байланыштуу «Extraordinaire» («Extraordinary News») деген эрежесиз тиркеме жарык көргөн. Газетанын тиражы 300дон 800 нускага чейин.

Теофраст Ренодо талашсыз «Франциянын биринчи улуттук гезитинин, ошондой эле жалпы француз журналистикасынын негиздөөчүсү болгон . Ал өлгөндөн кийин гезитти Ренодонун уулдары басып алышкан. Франциянын биринчи профессионалдык басылмасынын статусу анын 1915-жылы жабылышына тоскоол болгон эмес. Ошого карабастан, 1926-жылы Теофраст Ренодо атындагы адабий сыйлык түзүлгөн.

Колдонулган адабияты

http://www.litdefrance.ru/39/52/601/(жеткиликсиз шилтеме)

https://www.bagira.guru/biography/teofrast-renodo-osnovatel-frantsuzskoj-zhurnalistiki.html Archived 2021-12-05 at the Wayback Machine