Википедия

Түндүк-Батыш университети

Түндүк-Батыш университети (англ. Northwestern University) - Иллинойс штатындагы Эванстон шаарынын түндүгүндө Чикагонун четинде жайгашкан жеке изилдөө университети . Ал дүйнөдөгү эң мыкты 20 университеттин жана АКШнын 10 эң мыкты университетинин тизмесине кирген. 1851-жылы негизделип, Иллинойс штатындагы эң эски университеттердин бири болуп саналат.

Университетте 19 Нобель сыйлыгынын лауреаты, 38 Пулитцер сыйлыгынын лауреаты, 6 Макартур стипендиаты, 16 Родос стипендиаты, Америка искусство жана илимдер академиясынын 65 мүчөсү жана АКШнын Жогорку сотунун эки судьясы окушкан, окутушкан же изилдөө жүргүзүшкөн. Университеттин фондунун көлөмү 11,08 миллиард долларды түзүп, дүйнөдө 10-орунда турат.

Тарыхы

түзөтүү
 
Университеттин залы- университеттин биринчи корпусу.

Түндүк-Батыш университетинин жаралуу тарыхы 31-жылдын 1850-майында Чикагонун тогуз көрүнүктүү ишкерлеринин, методист лидерлеринин жана юристтеринин жолугушуусунан башталат[1]. 28-январь 1851-жылы Иллинойс Башкы Ассамблеясы Түндүк-Батыш университетинин камкорчуларына Устав берген, бул Иллинойс штатында түзүлгөн биринчи университет. Филон Джадсон Эванстон шаарын куруу планын түзгөн. Университеттин биринчи имараты (эски колледж) 5-жылы 1855-ноябрда ачылган. Анын курулушуна каражат чогултуу үчүн, Түндүк-Батыш университети сатып алуучуга жана анын мураскорлоруна университетте бекер окууга укук берген 100 долларга "түбөлүк стипендия" саткан. 1873-жылы айымдар үчүн Эванстон колледжи Түндүк-Батыш университети менен биригип, кийинчерээк суфрагист жана аялдар христиан союзунун негиздөөчүлөрүнүн бири катары атагы чыккан Фрэнсис Виллард биринчи аял декан болгон. Уиллард колледжи (1938) анын урматына аталган. Түндүк-Батыш университети 1869-жылы биринчи аял студенттерин кабыл алып, 1874-жылы биринчи аял бүтүргөн.

Университет 1882-жылы биринчи окуу жайлардын ортосундагы футболдук мелдешке катышып, кийинчерээк "Улуу ондуктун" конференциясын негиздегендердин бири болгон. 1870-жылдары жана 1880-жылдары Түндүк-Батыш университети Чикагодогу мыйзам, медицина жана стоматология мектептерине кошулган. Түндүк-Батыш университетинин Притцкер атындагы Юридикалык мектеп Чикагодогу эң эски юридикалык мектеп. Университет өзүнүн байлыгын арттырып, жаңы багыттарды өнүктүргөн сайын, окуучулардын саны өсүп, бул мектептер Эванстондогу бакалавриат менен бириктирилген. Натыйжада окутуу жана изилдөөгө тең салмактуулук берген кесиптик, аспиранттык жана студенттердик программаларды бириктирген заманбап изилдөө университети пайда болду[2]. Келлогдун бизнес мектеби өлкөдөгү жана дүйнөдөгү эң мыктылардын бири деп эсептелет.

Университеттин изилдөөлөрү 1500 лабораторияда жүргүзүлөт, алардын бардыгы студенттер үчүн жеткиликтүү. Түндүк-Батыш университетинин Медицина мектеби дүйнө жүзү боюнча жыйырмадан ашык өлкөдө алдыңкы изилдөөлөрдү жүргүзгөн глобалдык медицина борборун башкарат.

Академиялык маалымат

түзөтүү

Бакалавриат жана аспирантура мектептери

түзөтүү

Университеттин Коммуникация мектеби өзүнүн көп сандагы көрүнүктүү актёрлору, актрисалары, сценаристтери, режиссёрлору жана продюсерлери менен белгилүү. Тасма жана телевидениедеги көрүнүктүү бүтүрүүчүлөр: Лили Раб, Энн-Маргрет, Уоррен Битти, Дэвид Швиммер, Энн Дудек, Зак Брафф, Зоои Дешанел, Жулия Луи-Дрейфус, Меган Муллалли, Дермот Малрони, Чарлтон Хестон; белгилүү алып баруучу - Сет Мэйерс; "Стрела", "Люди будущего", "Флэш", "Супергерл", "Ривердейл" сериалдарынын продюсери - Грег Берланти; беш Эмми сыйлыгынын жана эки Грэмми сыйлыгынын лауреаты - Стивен Колберт; жана башкалар. Ошондой эле, белгилүү америкалык актриса Меган Маркл, азыр Меган Сассек герцогинясы, Коммуникация мектебин бүтүргөн[3][4].

 
Колледждик готика стилиндеги университет имараты

Эванстондогу кампус

  • Вайнберг искусство жана илимдер колледжи (1851)
  • Коммуникация мектеби (1878)
  • Музыка мектеби (1895)
  • Инженердик жана колдонмо илимдер мектеби (1909)
  • Журналистика мектеби (1921)
  • Билим берүү жана социалдык саясат мектеби (1926)
  • Кесиптик билим берүү мектеби (1933)

Жогорку билим

түзөтүү

Эванстондогу кампус

  • Башкаруу мектеби (1908)
  • Жогорку мектеп (1910)
 
Коллегиялык готика стилиндеги университеттин имараты

Чикагодoгу кампус

  • Медицина мектеби (1859)
  • Укук мектеби (1859)
  • Менеджмент мектеби (1908)
  • Кесиптик билим берүү мектеби (1933)

Эскертүүлөр

түзөтүү

Позициялар жана рейтингдер

түзөтүү

2019-2020-окуу жылында окуунун баасы 78 654 долларды түздү, бул окуунун баасын — $ 56 232, жашоонун баасын $ 17 019, окуу китептери — $ 3839, камсыздандыруу — $ 514, жана башка чыгымдарды — $ 1050 камтыйт[5]. Университеттин студенттерине каржылык жардам грант, стипендия жана башка программалардан турат. Бардык финансылык жардам студенттердин үй-бүлөлүк кирешесине жараша берилет.

 
Түндүк-Батыш университетинин панорамасы

Окуунун баасы

түзөтүү

Д.Медилл атындагы Журналистика мектеби көптөгөн белгилүү журналисттерди жана саясий активисттерди, анын ичинде Пулитцер сыйлыгынын 38 лауреатын чыгарган[6].

Кабыл алуу

түзөтүү

Түндүк-Батыш университети өлкөдөгү атаандаштыкка жөндөмдүү университеттердин бири. Университеттин расмий статистикасына ылайык, 2018-жылы 40 425 мектеп окуучулары бакалавриатка арыз беришкен. Эрте программа боюнча, 4049 арыздын ичинен 1072 адам кабыл алынып, 25 % түшкөн. Жалпы программа боюнча 2320 студенттин ичинен 36 518 гана кабыл алынган жана ошону менен кабыл алуу пайызы 6,35 %ды түзгөн. Жалпысынан 40 425 өтүнмөнүн ичинен 3392 гана студент кабыл алынган, бул жалпы арыздардын 8,4% түзгөн. Бул университетти өлкөдөгү эң татаал окуу жайлардын катарына кошот.

Түзүмү

түзөтүү
  • Математика боюнча Неммерс сыйлыгы
  • Экономика боюнча Неммерс сыйлыгы

Белгилүү бүтүрүүчүлөр

түзөтүү
 
Мэган, Сассек герцогинясы - 2018

Университетте дүйнө жүзү боюнча 225,000 ден ашуун бүтүрүүчүлөр бар. Алардын арасында бизнес, саясат, укук, илим, билим берүү, медицина, медиа, жана искусство чөйрөлөрүндөгү көптөгөн көрүнүктүү инсандар. Алардын арасында америкалык сенатор жана президенттикке талапкер — Джордж Макговерн, экономика боюнча Нобель сыйлыгынын лауреаты — Джордж Стиглер, адабият боюнча Нобель сыйлыгынын лауреаты — Саул Беллоу, SpaceX'тин башкы операциялык директору — Гвинн Шотвел, Пулитцер сыйлыгынын лауреаты — Нед Рорем жана башкалар бар. Университет миллиардер бүтүрүүчүлөрдүн саны боюнча АКШда 8-орунда турат.

 
Джордж Р. Р. Мартин - июль 2014

Университеттин коммуникация мектеби көптөгөн көрүнүктүү актерлор, актрисалар, жазуучулар, режиссерлор жана продюсерлер менен белгилүү. Кино жана телевидение тармагындагы белгилүү бүтүрүүчүлөр: Лили Рэйб, Энн Маргрет, Уоррен Битти, Дэвид Швиммер, Энн Дудек, Зак Брафф, Зак Брафф, зоу Дешанель, Джулия Луи-Дрейфус, Меган Маллалли, Дермот Малрони, Чарлтон Хестон, белгилүү алып баруучу-Сет Майерс, "Стрела", "Люди будущего", "Флеш", "Супергерл", "Ривердейл" сериалдарынын продюсери Грег Берланти, "Эмми" беш сыйлыктын жана эки "Грэмми" лауреаты, Стивен Колберт жана башкалар. Ошондой эле, Коммуникация мектебин атактуу америкалык актриса — азыр Меган, сассек герцогинясы катары белгилүү Меган Маркл бүтүргөн. Д.Медилл атындагы Журналистика мектеби көптөгөн белгилүү журналисттерди жана саясий активисттерди, анын ичинде Пулитцер сыйлыгынын 38 лауреатын чыгарган[7].

Студенттик жашоо

түзөтүү
 
Университеттин залынын артындагы таштын сүрөтү

Салттар

түзөтүү

Студенттердин көптөгөн салттары бар, алардын эң атактуусу — университетке 1902-жылдын бүтүрүүчүлөрү тарабынан берилген Ташты Кооздоо. Ошондой эле, университет болжол менен 30 саатка созулган өлкөдөгү эң чоң студенттик кайрымдуулук бий марафонун уюштурат. Марафондун аркасында студенттер кайрымдуулук үчүн 13 миллион доллардан ашык каражат топтой алышты[8].

Дагы бир белгилүү салт - Кыйкуруу, ал жыл сайын саат 9:00дө, экзамендер башталганга чейин өткөрүлөт. Студенттер терезелерди ачып, короодо чогулуп кыйкырышат.

Спорттук программалар

түзөтүү
 
"Вирджиния Кавальерс" менен "Нортвестерн Уайлдкэтстин" ортосундагы 2005-жылкы чемпионаттын финалдык оюну

Түндүк-Батыш университетинин спорттук командаларынын баары «Уайлдкэтс» деп аталып, Big Ten конференциясында ойношот. Университетте 19 спорттук дисциплина бар[9]. Америкалык футбол боюнча университеттик команда үй оюндарын «Райан-филдеде» өткөрөт; ал эми баскетбол командасы, күрөшчүлөр жана волейбол командалары«Уэлш-Райан-аренаде» ойнойт.

2005-2009-жылдары университеттин лякросс боюнча аялдар командасы NCAAнын беш чемпиондук титулун бир катар жеңип, 2005 жана 2009-жылдары бир да беттеш утулган эмес, ошондой эле 2011 жана 2012-жылдары дагы эки чемпиондук наамды алган[10][11][12]. Эркектердин баскетбол командасы Helms Athletic Foundationдун версиясы боюнча 1931-жылы улуттук чемпион болгон[13]. Америкалык футбол боюнча команда 1936-жылдан бери 73 жолу AP версиясы боюнча мыкты командалардын ондугуна киргизилип, сегиз жолу Big Ten конференциясынын чемпиону болгон[14][15][16]. 1979-1982-жылдары командасы 34 оюнда жеңилип, NCAA биринчи дивизионунун антирекорддун койгон[17][18]. 1949-1996-жылдары «Уайлдкэтс» бир да жолу боулдук оюндарга катышкан эмес жана 1996-жылы гана команда Роуз Боулга кирген.

Булактар

түзөтүү
  1. ↑ Чикаго
  2. ↑ Williamson, Harold F. (Harold Francis), 1901-1989. Northwestern University : a history, 1850-1975. — Evanston, Ill.: Northwestern University, [©1976]. — xiii, 403 pages с. — ISBN 0810104636, 9780810104631.
  3. ↑ List of Northwestern University alumni
  4. ↑ From Wildcat to royalty (en-US)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 20 -ноябрь (жетинин айы) 2020.
  5. ↑ Tuition and Aid: Undergraduate Admissions - Northwestern University (англ.)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). admissions.northwestern.edu. Текшерилген күнү 13 -октябрь (тогуздун айы) 2019.
  6. ↑ George R.R. Martin : Northwestern University (англ.)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 20 -ноябрь (жетинин айы) 2020.
  7. ↑ George R.R. Martin : Northwestern University (англ.)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 20 -ноябрь (жетинин айы) 2020.
  8. ↑ Northwestern is steeped in traditions that make it home to our students: Student Affairs - Northwestern University (англ.)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 20 -ноябрь (жетинин айы) 2020.
  9. ↑ Northwestern University Facts. Текшерилген күнү 20 -август (баш оона) 2008. Түп булактан архивделген күнү 21 -июнь (кулжа) 2008.
  10. ↑ Northwestern completes four-peat in women's lacrosse. Текшерилген күнү 29 -декабрь (бештин айы) 2014.
  11. ↑ Northwestern wins 5th straight title. Текшерилген күнү 29 -декабрь (бештин айы) 2014.
  12. ↑ Northwestern Women's Lacrosse Archives(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 21 -май (бугу) 2013. Түп булактан архивделген күнү 26 -май (бугу) 2013.
  13. ↑ 100 Great Moments in Big Ten Men's Basketball History(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 15 -май (бугу) 2009.
  14. ↑ Appearances in AP Top 10. Текшерилген күнү 7 -март (жалган куран) 2010.
  15. ↑ Appearances in at #1 in AP Poll. Текшерилген күнү 7 -март (жалган куран) 2010.
  16. ↑ Northwestern Football History Database(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 2 -май (бугу) 2009.
  17. ↑ The Streak! Northwestern Sets Football Record, 29 Demoralizing Losses in a Row; Northwestern's Streak.
  18. ↑ Northwestern: Paradise Found After 34 Lost Weekends.

Тышкы шлтемелер

түзөтүү
"https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=Түндүк-Батыш_университети&oldid=490330" булагынан алынды