Пектиндер: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
Automated import of articles
 
м + link
1-сап:
'''Пектиндер''' (гр. рektos{{lang-gr|pektos}} – уюган, коюуланган) - өсүмдүктөрдө, ошондой эле кээ бир балырларда кездешүүчү ири мол. массалуу полисахариддер. П. өсүмдүктөр бардык органында, өзгөчө ширелүү мөмө-жемиште, жашылчада (апельсин, абрикос, алчада, алма, алмурут, кызылча, жүзүм, томат, сабиз ж.б.) кездешет. П. заттары структуралык негизин 1- жана 4-[[көмүртек]] атомдору кычкылтек атомдору менен байланышкан (1-4 гликозиддик байланыш) a-D-галактурон кислотасынын калдыктарынан турган полигалактурон к-тасы түзөт:
 
П. жаратылышта полигалактурон к-тасындагы карбоксил топтору бүтүндөй же жарым жартылай метил спирти менен этерификацияланган түрдө болот, сууда жакшы эрийт жана бышып жетилген жашылча-жемиштерде көп кездешет. П. өнөр жайда көбүнчө кызылча жомунан, алма калдыгынан, цитрус калдыктарынан к-талык же щелочтук экстракциялоо методу же ферментик ажыратуу ыкмасы менен алынат. П. кумшекер менен болгон суудагы эритмеси [[органика|органикалык]]  кислоталар катышуусунда килкилдек затты пайда кылат. Анын бул касиети практикалык чоң мааниге ээ. Тамак-аш өнөр жайында кеңири колдонулат (желе, мармелад жана башка жасоодо). П. кээ бир заттар, ошондой эле поливаленттик металлды адсорбциялоо касиети медицинада организмден уулуу заттар, оор [[металл|металлдар]] иондорун, радионуклеотидди алып чыгып кете турган андан алуучу препараттар даярдоодо колдонулат. О. эле П. кээ бир пролонгатордук таасирге ээ, дары-дармек, плазманын ордуна куюлуучу заттарды алууда да колдонулат.
==Колдонулган адабияттар==
* [[Химия: Энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2004. - 422 б. ISBN 9967-14-021-6
 
[[Категория: Химия]]
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Пектиндер" булагынан алынды