Исак Бекбоев
Бекбоев Исак (10.1.1930-ж. т., Ат-Башы району, Кара-Суу айылы) — педагог, педагогикалык илимдеринин доктору (1994), профессор (1983), КР улуттук илимдер академиясынын корреспондент-мүчөсү (1997), Педагогикалык илиминин эл аралык академиясынын мүчөсү, Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген мугалими (1983), Кыргыз республикасынын эл мугалими (2005).
Исак Бекбоев | |
Жалпы маалымат | |
Төрөлгөндө берилген аты: | Исак Бекбоев |
Туулган жылы: | 1930-жылы 10-январь |
Туулган жери: | Кара-Суу айылы, Ат-Башы району, Кыргызстан |
Өлкө: | Кыргызстан |
Ишмердүүлүгү: | педагог, агартуучу |
Кыскача өмүр таржымакалы
түзөтүүБала чагы. Жаштык курагы
түзөтүү1930-жылы үчтүн айынын 10-күнү Кыргызстандын Нарын облусунун Ат-Башы районуна караштуу Кара-Суу айылында төрөлгөн.
Ал Чүй облусунун Кемин районуна караштуу Жаңы-Алыш орто мектебинде окуп, аны 1948-жылы күмүш медалы менен аяктаган.
Ошол эле жылы Кыргыз мамлекеттик педагогикалык институтунун физика-математикалык факультетине экзаменсиз кабыл алынып, ал факультетте Сталиндик стипендия менен окуп, аны (азыркы Жусуп Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетин) 1952-жылы бүтүргөн.
Эмгек чыйыры
түзөтүү1952-1959-жылдары И.Бекбоев Нарын облусунун Ат-Башы айылындагы В.И.Ленин атындагы №1 жана Фрунзе шаарынын А.С.Пушкин атындагы №5 орто мектептерде жогорку класстардын математика мугалими болуп иштеген.
1955-жылы Бишкекте №5 мектепте мугалимдик кызматта иштеп турганда аны мугалимдик кызматын таштабастан Кыргызстан педагогикалык илим-изилдөө институтунда да кошо иштөөгө чакырышкан.
Бул институтта И.Бекбоев адегенде кенже илимий кызматкерлик кызматтан баштап андан соң улук илимий кызматкер, сектор башчысы, директордун илимий иштер боюнча орун басары болуп 1975-жылга чейин он жыл чамасында эмгектенген. Бул жылдары ал окутуунун методикасы тармагындагы илим-изилдөө иштери менен алектенген.
Андан кийинки 1975-жылдан 1984-жылга чейинки он жылдыкта И.Бекбоев СССРдин 50 жылдыгы атындагы Кыргызстан мамлекеттик университетинде (азыркы Жусуп Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетинде) адегенде орто мектептердин директорлорунун квалификациясын жогорулатуу факультетинин деканы, андан соң университеттин биринчи проректору болуп иштеген.
1984-жылы И.Бекбоев кайрадан Кыргызстан педагогикалык илим- изилдөө институтунун жана 1992-жылы анын «Кыргыз билим берүү институту» аталган институттун директору болуп 2003-жылдары иштеген.
2003-жылдан бүгүнкү күнгө чейин Кыргыз билим берүү академиясынын (КАО) билим берүү жана илим Борборунун директору болуп иштеп жатат.
Илимий-педагогдук жана агартуучулук ишмердиги
түзөтүүИ.Бекбоев - Кыргызстандагы көрүнүктүү педагог окумуштуулардын бири. Анын ысымы биздин республикабыздын бардык булуң бурчтарында гана эмес башка өлкөлөрдө да таанымал.
Ал көптөгөн окуу китептердин жана методикалык колдонмолордун, атайын илимий эмгектердин автору: анын калеминен 200дөн ашык басылмалар, алардын ичинде 12 монография, 44 окуу китеби, 34 окуу- методикалык колдонмолор жарык көргөн.
Алардын жалпы көлөмү 400дөн ашуун басма табакты түзөт.
Алардын айрымдары:
1. К вопросу осуществлении связи обучения математике с жизнью. - Фрунзе: Мектеп, 1964. - 6, 72 п.л.
2. Задачи с практическим содержанием как средство раскрытия содержательно-прикладного значения математики в восьмилетней школе.
-Фрунзе: Мектеп, 1967. - 7, 99 п.л.
3. Применение принципов программированного обучения на уроках математики (на кыргызском языке ). - Фрунзе: Мектеп, 1970.-6 п.л.
4. Ориентация на личность. - Бишкек: Педагогика, 2000.- 13 п.л.
5. Сабактын оптималдуу вариантын даярдап өткөрүүнүн методикасы, Фрунзе, 1988, 12. б.т.
6. Общий курс высшей математики для не физико-математических специальностей (учебное пособие для студентов вузов на киргизском языке). - Фрунзе: Мектеп, 1984, 2000 г.г. - 15 п.л.
7. Педагогический процесс: старые привычки и новые взгляды (на кыргызском языке). - Бишкек, 2005.- 10 п.л.
8. Теоретические и практические вопросы технологии личностно=ориентированного обучения (на кыргызском языке). - Бишкек, 2003, 2004, 2012. - 24 п.л.
2006-2009-жылдары проф. И.Бекбоевдин башкы авторлугу астында Казакстан Республикасынын окумуштуу-методистери менен биргеликте Казакстандын мектептери үчүн 8 окуу китеби жана мугалимдер үчүн 6 методикалык колдонмолор түзүлүп алардын ар бири: казак, орус, өзбек жана уйгур тилдеринде басылып чыгарылып колдонулуп жатат.
Кыргызстандын тарыхында биринчи жолу профессор И.Бекбоев өзүнүн окуучулары менен бирдикте I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, Χ, XI класстар үчүн математика окуу китептерин түзүп чыгарды. Алардын бардыгы ар тараптуу эксперименталдык талдоодон өткөрүлүп министрлик тарабынан стабильдүү окуу китептер болуп бекитилген. Бүгүнкү күндө ал китептер боюнча Кыргыз Республикасынын жалпы билим берүүчү мектептеринин жүздөгөн окуучулары окуп билим алып жатышат.
Билим берүүнүн өсүшүнүн ар түрлүү этаптарында педагогдордун астына келип чыгуучу окуу-таанып билүүчүлүк жана практикалык кечиктирилгис маселелерди чечүүгө байланыштуу болгон алардын муктаждыктарын оптималдуу жана оперативдүү камсыздоонун илимий-методикалык жолдорун изденүүгө И.Бекбоев өтө көп күч жумшаган.
Мисалы өткөн кылымдын 50-60-жылдарында мектептин турмуш менен байланышын чыңдоо жана өлкөдөгү билим берүүнү андан ары өнүктүрүү деген жалпыга белгилүү программаларды иш жүзүнө ашыруу планына ылайык И.Бекбоев мугалимдерге практикалык жардам көрсөтүүгө арналган китептердин төмөнкүдөй сериясын жазып чыгарган: «Өндүрүштүк мазмундагы арифметикалык маселелер» (1959-ж.), «Өндүрүштүк мазмундагы алгебралык маселелер» (1961-ж.), «Практикалык мазмундагы геометриялык маселелер» (1962-ж.).
Анын бул эмгектеринде математиканын мектептик курсунун политехникалык маани-маңызын ачып көрсөтүүнүн жана окуучулардын математикалык даярдыгынын деңгээлин көтөрүүнүн илимий жактан негизделген конкреттүү сунуштары берилген.
Бул китептер И.Бекбоевдин 1966-жылы ийгиликтүү жактаган «Практикалык мазмундагы маселелер сегиз жылдык мектептеги математиканын прикладдык мазмунун ачып көрсөтүүнүн каражаты катарында» деген кандидаттык диссертациясына карата жасалган чоң даярдык болгон.
Бул изилдөөдө баяндалып берилген теориялык корутундулар жана практикалык сунуштар изилдөөчүнүн бир катар төмөнкүдөй монографияларында жана окуу-методикалык колдонмолорунда андан ары өнүктүрүлүп тереңдетилген, алар: «Математиканы турмушка байланыштырып окутуу» (1964-ж.), «Практикалык мазмундагы маселелер» (1967-ж.), «Элементардык математика боюнча маселелерди чыгаруунун ыкмалары» (1988-ж.), «Программалаштырып окутуунун принциптерин математика сабактарында пайдалануу» (1970-ж.), «Окуучулардын математикалык билимин тереңдетүү маселелери» (1974-ж.).
И.Бекбоевдин жетекчилиги астында өзүнүн окуучулары менен жазган бир топ китептердин сериясы республикабыздын ЖОЖларынын окутуучуларына жана студенттерине арналган. Алардын арасында: «Алгебранын мектептик курсу боюнча маселелердин чыгарылыштарын системалаштыруу» (1976-ж.), «Планиметриянын мектептик курсу боюнча маселелердин чыгарылыштарын системалаштыруу» (1978-ж.), «Стереометриянын мектептик курсу боюнча маселелердин чыгарылыштарын системалаштыруу» (1982-ж.), «Физика-математикалык эмес адистиктер үчүн жогорку математиканын жалпы курсу» (1984-ж.) ж.б.
Бирок, профессор И.Бекбоев окумуштуу катарында да жана педагог- практик катарында да жалаң эле окутуу методикасынын проблемалары менен чектелип калган жок. Ал жалпы педагогиканын жана дидактиканын принципиалдуу маселелерин изилдөөнү да көңүлүнөн чыгарган эмес.
И.Бекбоев билим берүүнү башкарууунун илимий негиздерин иштеп чыгуу, окуучулардын окуу-таанып билүү ишмердүүлүгүн активдештирүүнүн оптималдуу методдорун: проблемалык окутууну, программалаштырылган окутууну, дифференциялап окутууларды ишке ашыруу маселелерин конкреттештирип өркүндөттү. Анын ушул изилдөөлөрүнүн жыйынтыктары массалык басылмаларда ошондой эле өзүнчө китептерде дайыма жарыяланып турду.
Анын «Азыркы сабакка коюлуучу дидактикалык талаптар жөнүндө» (1975-ж.), «Окуучулардын сабакты өздөштүрбөй калууларын жана класстан көчпөй экинчи жылы ордунда калууларын алдын ала эскертүүнүн жолдору» (1975-ж.), «Инсандын профессионалдуулугун калыптандыруунун илимий негиздери» (1989-ж.), «Окуучуларды эмгекке тарбиялоонун теориялык- методологиялык негиздери» (1992-ж.) ж.б. эмгектери педагогдор тарабынан мыкты бааланып такай пайдаланууда.
Өткөн кылымдын 80-жылдарынын аягында жана 90-жылдарынын башталышында И.Бекбоевдин изилдөөлөрүнүн башкы багыты мектеп окуучуларынын математикалык үзгүлтүксүз даярдыгынын деңгээлин билим берүүнүн мамлекеттик стандартына ылайык жогорулатуу проблемаларын комплекстүү чечүүнүн жолдорун изденүү болуп калды.
Бул проблеманы И.Бекбоев үзгүлтүксүз билим берүүнүн жалпы системасынын контектинде билим алуучуларды курчап турган спецификалык шарттарга (этникалык, регионалдык, социалдык, профессионалдык) таянуу менен окуучулардын жаш өзгөчөлүктөрүн жана алардын реалдуу окуп-таанып билүүчүлүк мүмкүнчүлүктөрүн эске алып ар тараптан карап иликтеп чыккан.
Изилдөөсүнүн жыйынтыгы боюнча И.Бекбоев «Үзгүлтүксүз математикалык билим берүү системасында маселелерди иштеп чыгуунун жана аларды чыгарууга көнүктүрүүнүн илимий негиздери» - деген темадагы докторлук диссертация даярдап аны 1994-жылы ийгиликтүү жактаган.
И.Бекбоев аспирантурада да, докторантурада да күндүзү , өзүнүн милдеттүү кызматын иштеп жүрүп эле, илимий жетекчисиз, эч кимден илимий консультация албай кандидаттык жана докторлук диссертацияларын өз алдынча эмгектенип коргогон.
Профессор И.Бекбоевди биздин өлкөнүн билим берүү мекемелеринде математиканы окутуунун методикасын изилдөөчү окумуштуулардын кыргыз мектебинин таанымал негиздөөчүсү деп эсептешет.
Профессор И.Бекбоев көрүнүктүү окумуштуу, билим берүү облусундагы жогорку квалификациялуу адист катары педагогика боюнча илимий кадрларды даярдоодо да иштиктүү кам көрүп эмгектенди.
Анын жетекчилиги менен педагогикалык илимдердин 9 доктору жана 25 кандидаттар даярдалган.
Кыргызстанда гана эмес алыскы жана жакынкы чет өлкөлөрдө И.Бекбоевдин жасаган докладдары, педагогиканын актуалдуу проблемалары боюнча анын мугалимдердин мектеп жетекчилеринин, билим берүү бөлүмдөрүнүн башкармаларынын, ата-энелер коомчулуктарынын алдында окуган лекциялары, берген сунуштары аларга өтө жагымдуулугу менен ошондой эле угуучулардын муктаждыктарын канаатандыруусу менен кызыктуу.
Профессор И.Бекбоевдин ишмердүүлүгүнүн өзгөчө аспектиси - бул анын педагогикалык уюштургучтугунда. Өз учурунда ал республикалык педагогикалык илимдин структурасын уюштуруучу жана жаңылоочу болуп иш кылды.
Мында ал радикалдуу реформа жасады, анын негизинде республикадагы мурунку Кыргызстан педагогикалык илим-изилдөө институтунун (КирНИИП) базасында оригиналдуу илимий-билим берүүчү мекеме - Кыргыз билим берүү институту (КИО) түзүлүп анын составына мурдагы үч структуралык компоненттер: изилдөөчү, квалификацияны жогорулатуу жана педагогикалык кадрларды кайра даярдоо, педагогикалык уюштуруучулук структуралар интеграцияланып камтылды.
Ушундай интеграциялаштыруунун натыйжасында илимий изилдөөлөр менен алардын жыйынтыктарын апробациялоо жана пайдаланууга киргизүүлөрдүн арасында ырааттуу органикалык байланыш түзүлдү.
Коомдук ишмердиги
түзөтүүИ.Бекбоев жогорку класстагы профессионал гана эмес, ал ошондой эле республиканын коомдук иштеринин да активдүү катышуучусу:
15 жыл бою ал элдик контролдун республикалык комитетинде штаттан тышкаркы кызматчы болуп иштеген; 1982-жылдан 1985-жылга чейин Фрунзе шаардык советинин депутаты; 1960-1994-жылдары илим жана окуу жайлар кызматкерлеринин республикалык профсоюзунун Президиумунун мүчөсү; 1984-жылдан баштап 12 жыл бою Кыргыз Республикасынын билим берүү, илим жана маданият министрлигинин коллегия мүчөсү, кыргыз энциклопедиясынын редакциялык советинин мүчөсү (педагогика боюнча ред.советтин торагасы, КРнын педагогикалык энциклопедиясынын жооптуу редактору. И.Бекбоев 700 терминден турган биринчи «Кыргыз педагогикасынын энциклопедиясын» түзүү боюнча жумушту уюштуруп башкарып, анын кириш сөзүн (5 б.т.) жана 80 макаласын (5 б.т.) жазган. Ал энциклопедия 2004-жылы басылып чыккан.
Коомдук башталышта И.Бекбоев көп жылдар бою КРнын жогорку аттестациялык комиссиясынын педагогикалык адистиктер боюнча докторлук (кандидаттык) диссертациялык кеңештин жана эксперттик советтеринин төрагасы болуп иштеп келүүдө.
Мына ошентип, окумуштуу-изилдөөчү катары да, педагог- практик катары да, педагогикалык илимди уюштуруучу катарында да, билим берүүнү башкаруучу адист-окумуштуу катарында да жана коомдук ишмер катарында да Исак Бекбоев Кыргыз Республикасынын, барынан мурда анын Эл агартуусун өнүктүрүүгө орчундуу салым кошкон жана ал азыр да аны улантып келүүдө.
Иштеген кызматтарынын тизмеси
түзөтүү
1. 1952-жылдын август айынан 1953-жылдын август айына чейин Атбашыдагы В.И.Ленин атындагы орто мектептин математика мугалими;
2. 1953-жылдын август айынан 1959-жылдын сентябрь айына чейин Фрунзе шаарынын А.С.Пушкин атындагы орто мектептин математика мугалими;
3. 1955-жылдын мартынан 1975-жылдын январына чейин Кыргыз педагогикалык илим-изилдөө институтунда: кенже илимий кызматкер, улук илимий кызматкер, физика-математика секторунун башчысы, илимий иштер боюнча директордун орун басары;
4. 1975-жылдын январынан 1984-жылдын августуна чейин СССРдин 50 жылдыгы атындагы Кыргыз мамлекеттик университетинде: орто мектептердин директорлорунун квалификациясын жогорулатуу факультетинин (ФПК) деканы, окуу иштери боюнча проректору;
5. 1984-жылдын сентябрынан 1992-жылга чейин Кыргыз педагогикалык илим-изилдөө институтунун директору;
6. 1992-жылдан 2003-жылга чейин Кыргыз билим берүү институтунун (КИО) директору;
7. 2003-жылдан азыркы учурга чейин Кыргыз билим берүү академиясынын (КАО) мектепке чейинки жана мектептик билим берүү борборунун директору.
Жарыяланган эмгектери
түзөтүүБардыгы 450 басма табакка жакын көлөмдөгү 200дөн ашык илимий жана илимий-методикалык эмгектердин автору, алардын ичинде 12 монография, 44 окуу китептери, 34 окуу-методикалык колдонмолор.
I. Монографиялар
1. К вопросу осуществлении связи обучения математике с жизнью. – Фрунзе: Мектеп, 1964. – 6, 72 п.л.
2. Задачи с практическим содержанием как средство раскрытия содержательно-прикладного значения математики в восьмилетней школе.-Фрунзе: Мектеп, 1967. – 7, 99 п.л.
3. Применение принципов программированного обучения на уроках математики (на кыргызском языке).-Фрунзе: Мектеп, 1970.-6 п.л.
4. Рациональные приемы изучения геометрии в старших классах (на киргизском языке). - Фрунзе: Мектеп, 1970. – 9, 75 п.л.
5. Вопросы углубления математических знаний учащихся (на киргизском языке). -Фрунзе: Мектеп, 1974.- 7, 43 п.л.
6. Методика подготовки и проведения оптимального варианта урока (на киргизском языке). - Фрунзе: Мектеп, 1988. – 12 п.л. – Соавт. – А.Т. Тимофеев.
7. Научные основы профессионального формирования личности. - Фрунзе: Мектеп, 1989. – 6,5 п.л. – Соавт. – А.П. Сейтешев, Ж.З. Зарнаев.
8. Теоретико-методологические основы трудового воспитания учащихся. – Бишкек: Мектеп, 1992. – 6,0 п.л.- Соавт. – А.П. Сейтешев
9. Ориентация на личность. – Бишкек: Педагогика, 2000.- 13 п.л.
10. Теоретические и практические вопросы технологии личностно=ориентированного обучения (на кыргызском языке).- Бишкек: Педагогика, 2003.- 19 п.л.
11. Теоретические и практические вопросы технологии личностно=ориентированного обучения (на кыргызском языке), (дополненное 2-ое издание).- Бишкек: Бийиктик, 2004.- 24 п.л.
12. Педагогический процесс: старые привычки и новые взгляды (на кыргызском языке). – Бишкек, 2005.- 10 п.л.
II. Окуу китептери жана куралдары
13. Математика – 1. Пробный учебник для I класса кыргызской начальной школы (из двух частей). Рекомендован Министерством народного образования Киргизской ССР.- Фрунзе: Мектеп, 1990.- 10,3 п.л. – Соавт. – Н.Ибраева и др.
14. Математика – 1. Учебник для I класса кыргызской начальной школы. Рекомендован Министерством народного образования Кыргызской Республики. - Бишкек: Мектеп, 1993.- 10,3 п.л. -–Соавт. Н.Ибраева и др. В 1996 году осуществлено 5-е, издание.
15. Математика – 2. Пробный учебник для II класса кыргызской начальной школы. Рекомендован Министерством народного образования Кыргызской Республики. – Фрунзе: Мектеп, 1991. – 10,5 п.л. – Соавт. – Н.Ибраева и др.
16. Математика – 2. Учебник для II класса кыргызской начальной школы. Рекомендован Министерством народного образования Кыргызской Республики. – Бишкек: Мектеп, 1992.- 10,5 п.л. – Соавт. Н.Ибраева и др. В 1999 году осуществлено 4-е издание. Финландия, фирма «SCANRUS»
17. Математика – 3. Пробный учебник для III класса кыргызской начальной школы. Рекомендован Министерством народного образования Кыргызской Республики. – Бишкек: Мектеп, 1992. – 15,2 п.л.- Соавт. – Н.Ибраева, О. Худайбердиев.
18. Математика – 3. Учебник для III класса кыргызской начальной школы. Рекомендован Министерством народного образования Кыргызской Республики. – Бишкек: Мектеп, 1996. – 15,2 п.л. – Соавт. – Н.Ибраева, о. Худайбердиев. В 1999 году осуществлено 2-е издание.
19. Математика – 4. Пробный учебник для IV класса кыргызской начальной школы. Рекомендован Министерством народного образования Кыргызской Республики. – Бишкек: Мектеп, 1993. – 9,3 п.л. – Соавт.- Н. Ибраева.
20. Математика – 4. Учебник для IV класса кыргызской начальной школы. Рекомендован Министерством образования и науки Кыргызской Республики. – Бишкек: Мектеп, 1996. – 9,3 п.л. – Соавт. – Н.Ибраева. В 1999 году осуществлено 2-е издание.
21. Математика – 5. Пробный учебник для V класса кыргызской школы. Рекомендован МОНиК КР. – Бишкек: Кыргызстан, 1997. – 16,4 п.л. – Соавт. – А. Абдиев, А. Айылчиев, Н. Ибраева, А. Касымов.
22. Математика – 5. Учебник для V класса. Утвержден МОНиК КР. – Финландия, фирма «SCANRUS», 1999. – 16,4 п.л. – Соавт. – А. Абдиев, А. Айылчиев, Н.Ибраева, А.Касымов.
23. Математика – 6. Учебник для VI класса. Утвержден МОНиК КР.-Бишкек: Шам, 1999. – 12,5 п.л. – Соавт. – А.Абдиев, А.Айылчиев, Д.Андашев.
24. Геометрия. Учебник для VII – IX классов. Утвержден МОНиК КР. – Бишкек: Педагогика, 2000. – 16 п.л. – Соавт. - А. Айылчиев, А. Борубаев.
25. Геометрия. Учебник для X – XI классов. Утвержден МОНиК КР. – Бишкек: Педагогика, 2000. – 14 п.л. – Соавт. – А. Айылчиев, А. Борубаев.
26. Элементарная геометрия. Уч. пособие для студентов ВУЗов (на кырг. языке). – Бишкек: Педагогика, 2003. – 21 п.л. – Соавт. – А. Борубаев, А. Айылчиев.
27. Общий курс высшей математики для не физико-математических специальностей. [Учебное пособие для студентов вузов (на кыргызском языке)]. – Фрунзе: Мектеп, 1984. – 15 п.л.
28. Общий курс высшей математики для не физико-математических специальностей (учебное пособие для студентов вузов на кыргызском языке). 2–ое переработанное издание. Утверждено МОНиК КР. – Бишкек: Педагогика, 2000. – 14 п.л.
29. Математика – 1. Учебник для I класса кыргызской школы. Переработанное 2-ое издание. – Бишкек: Бийиктик. – 2003- переработанный новый вариант – 8 п.л. – Соавт.- Н. Ибраева.
30. Математика – 1. Учебник для I класса русской школы. – Бишкек: Изд. Центр МОК, 2003. – 8 п.л. – Соавт. – Н. Ибраева.
31. Математика – 2. Учебник для II класса русской школы. – Бишкек: Педагогика, 2003. – 13 п.л. – Соавт. – Н. Ибраева.
32. Алгебра – 9, Учебник для школ Республики Казахстан-Алматы: «Мектеп», 2006.-10п.л. – Соавт.- А.Абылкасымова, А.Абдиев, С. Жумагулова.
33. Алгебра и начала анализа. Учебник 11 класса для школ Казахстана. – Алматы: «Мектеп», 2007.-12.п.л. Соавт.- А. Абылкасымова, А.Абдиев, С. Жумагулова.
34. «Математика – 3» для школ с русском языком обучения КР (авторы: И.Бекбоев, Н.Ибраева), Бишкек «Билим», 2006. – 14 п.л.
35. Опубликован существенно переработанный, обновленный учебник «Математика – 1» для кыргызских школ (авторы: И.Бекбоев, Н.Ибраева), Бишкек «Билим», 2006; 8 п.л.
36. Опубликован существенно переработанный, обновленный учебник «Математика – 5» для кыргызских школ (авторы: И.Бекбоев, и др), Бишкек «Билим», 2006. – 16,5 п.л.
37. Опубликован существенно переработанный, обновленный учебник «Математика – 6» для кыргызских школ (авторы: И.Бекбоев, и др), Бишкек «Билим», 2006. – 14 п.л.
38. Опубликован существенно переработанный, обновленный учебник «Геометрия: 7–9» для кыргызских школ (авторы: И.Бекбоев, А.Борубаев, А.Айылчиев), Бишкек «Билим», 2006. – 18 п.л.
39. Опубликован на русском, казахском, узбекском и уйгурском языках новый учебник «Алгебра – 7» для школ Казахстана. соавторы: Абылкасымова А., Абдиев А., Жумагулова З. Алматы «Мектеп», 2007. – 9,25 п.л.
40. Опубликован на русском, казахском, узбекском и уйгурском языках новый учебник «Алгебра и начала анализа» 11 класс для школ Казахстана. соавторы: Абылкасымова А., Абдиев А., Жумагулова З. Алматы «Мектеп», 2007. – 13,25 п.л.
41. Опубликован на русском, казахском, узбекском и уйгурском языках новый учебник «Алгебра – 5» для школ Казахстана. соавторы: Абылкасымова А., Абдиев А., Жумагулова З. Алматы «Мектеп», 2007. – 21, 06 п.л.
42. Опубликован на русском, казахском, узбекском и уйгурском языках новый учебник «Геометрия – 7» для школ Казахстана. соавторы: Абдиев А, Ж.Кайдасов. Алматы «Мектеп», 2007. – 6,5 п.л.
43. «Алгебра – 8» учебник для школ Казахстана и издан на 4х языках (русском, казахском, узбекском и уйгурском), соавторы: Абылкасымова А., Абдиев А., Жумагулова З. Алматы «Мектеп», 2008. – 10,5 п.л.
44. Опубликован на 4х языках учебник «Геометрия – 9» для школ Казахстана, соавт. А.Абдиев, Ж.Кайдасов, Г.Г.Хабарова. 2009, 9 п.л.
45. Арифметические задачи с производственным содержанием (на киргизском языке). – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1958. – 3,75 п.л.
46. Арифметические задачи с производственным содержанием. – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1959. – 5, 25 п.л.
47. Алгебраические задачи с производственным содержанием. – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1961. – 3, 62 п.л.
48. Геометрические задачи с практическим содержанием. – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1962. – 5, 74 п.л.
49. Способы решения задач по элементарной математике (на кыргызском языке). – Фрунзе: Мектеп, 1968. – 20, 75 п.л. – Соавт. – Р. Усубакунов.
50. Систематизация решений задач по школьному курсу алгебры (учебное пособие на киргизском языке для студентов и слушателей подготовительных отделений высших учебных заведений). Часть I. – Фрунзе: Мектеп, 1976. – 14 п.л. – Соавт. – А.И. Тимофеев.
51. Систематизация решений задач по школьному курсу стереометрии (учебное пособие на киргизском языке для студентов и слушателей подготовительных отделений вузов). Часть III. – Фрунзе: Мектеп, 1982. – 11,6 п.л. – Соавт. – А.И. Тимофеев.
52. Систематизация решений задач по школьному курсу стереометрии (учебное пособие на киргизском языке для студентов и слушателей подготовительных отделений вузов). Часть III. – Фрунзе: Мектеп, 1982. – 11,6 п.л. – Соавт. – А.И. Тимофеев.
53. Общий курс высшей математики для не физико-математических специальностей (учебное пособие для студентов вузов на киргизском языке). – Фрунзе: Мектеп, 1984. – 15 п.л.
54. Обучение математике в I- II классах (методическое пособие для учителей кыргызской начальной школы). – Бишкек: Мектеп, 1993. – 8,0 п.л. – Соавт.– Н.И. Ибраева.
55. Обучение математике в I – IV классах (методическое пособие для учителей кыргызской начальной школы). – Бишкек: Мектеп, 1993. – 10,0 п.л. – Соавт. – Н.И. Ибраева.
56. Изучение математики в 5–6 классах (на кыргызском языке). – Бишкек: Педагогика, 2003. – 12 п.л. – Соавт. – А. Абдиев и др.
57. Изучение геометрии в 7–9 классах (на кыргызском языке). – Бишкек: Педагогика, 2003. – 11 п.л. – Соавт. – А. Абдиев и др.
58. Изучение геометрии в 10–11 классах (на кыргызском языке). – Бишкек: Педагогика, 2003. – 7 п.л. – Соавт. – А. Абдиев и др.
59. Алгебра – 9.Методическое руководство., Алматы.»Мектеп», 2006. – 7 п.л. Соавт. – А.Абылкасымова, А.Абдиев.
60. Алгебра и начала анализа – для 11 класса. Методическое руководство. Алматы – «Мектеп», 2007. – 8 п.л. Соавт.– А.Абылкасымова., А.Абдиев.
61. Алгебра – 8. Методическое руководство., Алматы. «Мектеп». 2008. – 4,8 п.л. Соавт. – А.Абылкасымова, А.Абдиев.
62. Алгебра – 7. Методическое руководство., Алматы. «Мектеп», 2007.- 4,3 п.л. Соавт. А.Абылкасымова, А.Абдиев.
63. Геометрия - 7. Методическое руководство., Алматы. «Мектеп», 2007.- 5,1 п.л. Соавт. А.Абдиев, Г.Калдыбаева.
64. Геометрия – 8. Методическое руководство., Алматы. «Мектеп», 2008.- 6 п.л. Соавт. А.Абдиев, Ж.Кайдасов.
65. Геометрия – 9. Методическое руководство., Алматы. «Мектеп», 2009.– 8,5 п.л. Соавт. А.Абдиев, Ж.Кайдасов.
III. Окуу-методикалык колдонмолор
66. Из опыта работы учителей математики, работающих по –липецкому методу (на киргизском языке). – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1963. – 4,4 п.л. – Соавт. – А.И. Тимофеев.
67. Развитие навыков самостоятельной работы учащихся на уроках математики (на киргизском языке). – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1964. – 6, 25 п.л. – Соавт. – А.И. Тимофеев.
68. Внеклассные работы по математике (на киргизском языке). – Фрунзе: Мектеп, 1967. – 10 п.л. – Соавт. – А.И Тимофеев.
69. Математические олимпиады в Киргизии (на киргизском языке). – Фрунзе: Мектеп, 1973. – 12 п.л. – Соавт. – А.И. Тимофеев, Х.М. Халилов.
70. О дидактических требованиях к современному уроку (на киргизском языке). – Фрунзе: Мектеп, 1973. – 3,5 п.л. – Соавт. – А.И. Тимофеев.
71. Пути предупреждения неуспеваемости и преодоления второгодничества (опыт опережающего обучения сельской школы). – Фрунзе: Мектеп, 1975. – 2, 4 п.л. – Соавт.- А.Ф Гречухин.
72. Программа для средней общеобразовательной школы. Базисный курс математики (проект). – Бишкек: Мектеп, 1993. – 2, 25 п.л. – Соавт. – М. Иманалиев, А. Абдиев.
73. Памятка автору школьного учебника. Рекомендована коллегией МОНиК КР. – Бишкек: Педагогика, 1999. – 0,8 п.л. – Соавт. – В.Л. Ким.
74. Главное в обучении – профессиональная компетентность педагога. – Бишкек: КАО, 2003. – 1,5 п.л.
75. Актуальные вопросы повышения квалификации, качества обучения в школе. Бишкек: КАО, 2003.-1 п.л.
76. Важнейшие вопросы определения содержания и технологии образования в структуре школьного учебника. – Бишкек: КАО, 2004. – 0, 75 п.л.
77. Памятка автору школьного учебника.– Бишкек: КАО, 2004. – 0, 9
78.Геометрия курсунун жаңы окуу китептердеги «таталыраак» маселелердин чыгарылыштары (на кыргызском языке).-Бишкек, 2001., соавтор.-А.Айылчиев.-3,0 п.л.
IV. Илимий жана илимий-методикалык макалалар
79. О некоторых трудностях решения задач по геометрии с применением тригонометрии. // Муг. жардам. – 1955. – № 4. – 0, 62 п.л.
80. О требованиях, предъявляемых к контрольным работам. //Муг. жардам. – 1956. – № 3. – 0, 5 п.л.
81. К вопросу о политехническом обучении на уроках арифметики. //Муг. жардам. – 1956. – № 10. – 0,62 п.л.
82. К методике решения арифметических задач. //Муг. жардам. – 1957. – № 7. – 0, 70 п.л.
83. Об измерительных работах на местности в V - VII классах средней школы (на киргизском языке). // Из опыта политехнического обучения в школах республики. – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1957. – 2,0 п.л.
84. О рациональном решении иррациональных уравнений. //Муг. жардам. – 1958. – № 1. – 0,62 п.л.
85. Вопросы изучения пределов в средней школе. //Муг. жардам. – 1958. – № 8. – 0,5 п.л.
86. К изучению иррационального числа в средней школе (на киргизском языке). //Вопросы преподавания математики в школе. – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1959. – 4, 0 п.л.
87. К методике преподавания арифметики в V классе по новой программе. //Муг. жардам. – 1959. – № 8. – 0,5 п.л.
88. О состоянии и мерах улучшения качества преподавания физики и математики в свете задач укрепления связи школы с жизнью (на киргизском языке). //Доклады, прочитанные на первом республиканском совещании учителей физики и математики. – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1961. – 1,5 п.л.
89. К вопросу изучения элементов математического анализа в средней школе (на киргизском языке). //К вопросу преподавания физики и математики. – Фрунзе: Киргизучпедгиз, 1962. – 5,6 п.л.
90. Связь преподавания математики с жизнью. // Из опыта преподавания математики в школе. – Минск: Народная Асвета, 1964. – 0,8 п.л.
91. Об очередных задачах педагогических исследований. Учебно-воспитательное значение задач с практическим содержанием в обучении детей математике. // Тезисы докладов научно-теоретической конференции по вопросам развития народного образования и педагогической науки в Киргизской ССР. – Фрунзе: Мектеп, 1966. – 0,4 п.л.
92. Применение проблемного метода обучения при формирования начальных математических понятий у школьников. //Материалы II юбилейной межвузовской научной конференции по математике и механике, посвященной 20-летию Киргосуниверситета. – Фрунзе, 1971. – 0,2 п.л.
94. Некоторые вопросы методики педагогических исследований проблем трудового обучения и профориентационной работы в школе. // Тезисы докладов II Всесоюзной конференции руководителей и научных сотрудников НИИ педагогики (школ) союзных республик “Методы исследования проблем трудового обучения, трудового воспитания и профориентации” АПН СССР. Выпуск II. – Киев, 1973. – 0,3 п.л.
95. Проблемный подход – действенное средство активизации обучения. //Русск.яз. в кирг. школе. – 1973. - № 1-2. – 0,45 п.л.
96. За массовость и результативность факультативов (передовая). //Муг. жардам. – 1973. - № 3.- 0,4 п.л.
97. Закон, закрепляющий успехи и определяющий принципы развития. //Муг. жардам. – 1973. - № 6. – 0,3 п.л.
98. Главный ориентир – сельская школа. // Народное образование. – 1974. - № 4. – 0,25 п.л. – Соавт. – А.М. Борисовский.
99. Развитие математического образования в республике за пять десятилетий. // Эл агартуу. – 1974. - № 10. – 0,2 п.л.
100. Основные понятия теории множеств. // Эл агартуу. – 1974. - № 11. – 0,5 п.л.
101. В школах сельского района. // Народное образование. – 1975. - № 3. – 0,25 п.л. – Соавт. – А.М. Борисовский.
102. О современных требованиях к уроку (передовая). // Эл агартуу. – 1975. - № 5. – 0,3 п.л.
103. Комплексное использование средств наглядности при определении веса. // Эл агартуу. – 1975. - № 2. – 0,2 п.л. – Соавт. – П. Иманбеков.
104. О повышении квалификации. // Эл агартуу. – 1976. - № 9. – 0,3 п.л.
105. Программированное обучение. // Эл агартуу. – 1976. - №№ 8, 11.- 0,5 п.л.
106. Проблемное обучение. //Эл агартуу. – 1977. - № 8. – 0,4 п.л.
107. Использование графиков при решении уравнений, систем и неравенств. // Эл агартуу. – 1977. - № 4. – 0,8 п.л.
108. Дифференцированное обучение. // Эл агартуу. – 1977. - № 6. – 0,2 п.л.
109. Методы обучения. // Эл агартуу. – 1977. - №9. – 0,2 п.л.
110. Директора школ учатся. // Народное образование. – 1978. - № 5. – 0,2 п.л. – Соавт. – А.М. Борисовский.
111. Знания, их виды и функции. // Эл агартуу. – 1978. - № 2. – 0, 2 п.л.
112. Сущность теории поэтапного формирования умственных действий. //Эл агартуу. – 1979. - № 3. – 0,2 п.л.
113. Из опыта работы деканата ФПК по мобилизации слушателей к активной учебной деятельности. // Тезисы докладов Всесоюзного совещания по вопросам дальнейшего совершенствования работы ФПК директоров средних общеобразовательных школ. – Красноярск, 1979. – 0,12 п.л.
114. Об изучении понятий “Выражение” и “Тождественно равные выражения на множестве”. // Эл агартуу. – 1979. - № 7. – 0,45 п.л.
115. Содержание работы слушателей ФПК директоров Киргизского государственного университета имени 50-летия СССР. // Методические разработки по совершенствованию методов учебно-воспитательной работы профессорско-преподавательского состава гуманитарных факультетов Киргосуниверситета в свете решений XXV съезда КПСС. – Фрунзе, 1980. – 0,25 п.л.
116. Роль и место развивающего обучения в формировании личности школьника. // Обучение и воспитание на уроках физики и математики. – Фрунзе: Мектеп, 1980. – 0,12 п.л.
117. Педагогические меры предупреждения неуспеваемости школьников. // Эл агартуу. – 1980. - № 6. – 0,5 п.л.
118. Актуальные вопросы обучения руководителей школ на факультете повышения квалификации. // Проблемы повышения квалификации руководителей школ в системе курсового обучения. – Фрунзе: Мектеп, 1980. – 1,0 п.л.
119. Атеистическое воспитание. // Эл агартуу. – 1982. -№ 7. – С. 60-62.
120. О проблемном обучении в вузе. // Эл агартуу. – 1982. - № 8. – С. 43-46.
121.Флагман вузов республики. // Эл агартуу. – 1982. - №9.
122. Рабочая программа. // Эл агартуу. – 1983. - № 10. – С. 59-61.
123. Проведение практических занятий по управлению воспитательным процессом со слушателями ФПК руководителей школ. // Эл агартуу. – 1983. - № 12. – С. 48-51. – Соавт. – Т.И. Шумакова.
124. Развитие методики преподавания математики в республике. // Эл агартуу. – 1984. - № 10. – С. 51-56.
125. Алгебраическое число. Алгебраическое выражение. Алгебраическое уравнение. Алгебраическая функция. Техническое творчество детей. // Кыргыз совет энциклопедиясы (КСЭ): В 6 т. – Фрунзе, 1976. – Т. 1. – 0,1 п.л.
126. Идеал. Изоморфизм. Интерполяция. Формулы интерполяции. Интегральное исчисление. Интегральное уравнение. Инварианты. Инверсия. Необходимые и достаточные условия. Станция юных натуралистов. Станция юных техников. Область сходимости. // КСЭ: В 6 т. – Фрунзе, 1977. – Т. 2. – 0,5 п.л.
127. Иррациональное число. Иррациональное уравнение. Иррациональное выражение. Курсовая работа. Институт красной профессуры. Киргизский научно-исследовательский институт педагогики. Институт просвещения Киргизии. // КСЭ: В 6 т. – Фрунзе, 1978. – Т. 3. – 0,3 п.л.
128. Правила для учащихся. Учебный кинофильм. Кабинетная система обучения. Учебное оборудование. Учебный год. Учебные мастерские. Ученическая производственная бригада. Педагогическая практика. Педагогический опыт. Педагогический коллектив. // КСЭ: В 6 т. – Фрунзе, 1979. – Т. 4. – 1,0 п.л.
129. Сегмент. Сектор. Программирование. Языки программирования. Четная и нечетная функции. Корень. Извлечение корня. Поле. Политехническое обучение. // КСЭ: В 6 т. – Фрунзе, 1980. – Т. 5.- 0,5 п.л.
130. Трапеция. Формула трапеции. Триангуляция. Система счисления. Позиционная система счисления. Вычислительный центр. Отображение. Аксиомы непрерывности. Длина. Непрерывная дробь. // КСЭ: В 6 т. – Фрунзе, 1981. – Т. 6. – 1,2 п.л.
131. Молодой учитель: Проблемы становления. // Коммунист Киргизстана. – 1985. - № 7. – С. 78-81.
132. Принципы и задачи составления и совершенствования оригинальных учебников. // Эл агартуу. – 1985. - № 10. – С. 30-34.
133. Проблемы совершенствования обучения учащихся-киргизов родному и русскому языкам в свете задач реформы школы. // Тезисы докладов VIII Всесоюзного семинара-совещания руководителей и науч. сотрудников НИИ педагогики. – М., 1985. – С. 29-34.
134. Студентам вуза о формах и методах профориентационной работы среди учащихся. // Тезисы респ. науч.-прак. Конференции «Совершенствование практической подготовки будущих учителей». – Фрунзе: КГУ, 1985. – С. 43-44.
135. Некоторые проблемы и пути совершенствования обучения школьников – киргизов русскому языку. // Русский язык в нац. школе (АПН СССР). – М., 1986. - № 9.
136. Актуальные вопросы обучения шестилеток. // Эл агартуу. – 1986. - № 9. – С. 15-18.
137. К итогам восьмой республиканской конференции русистов. // Русский язык и литература в кирг. школе. – 1986. - № 2. – С. 20-23.
138. Эвристическая беседа. Эгоизм. // Эл агартуу. – 1986. - № 7. – С. 59-60.
139. Эстетика; эрудиция; эргономика; эклектика; экзамен. // Эл агартуу. – 1986. - № 8. – С. 54-56.
140. Развитие внимания учащихся. // Эл агартуу. – 1988. - № 10. – С. 60-63.
141. Развитие мышления учащихся в процессе обучения. // Эл агартуу. – 1987. - № 4. – С. 48-52.
142. Развитие педагогической науки в республике. // Эл агартуу. – 1987. - № 11. – С. 6-13.
143. Педагогическая способность учителя основа его творчества. // Эл агартуу. – 1988. - № 5. – С. 41-45.
144. Внимание – Конул (назар). // Эл агартуу. – 1988. - № 10. – С. 60-63.
145. За доброе имя учителя. // Коммунист Киргизстана. – 1988. - № 12. – С. 73-78.
146. Творческая работа – требование времени. // Вопросы преподавания математики и физики в условиях реформы школы. – Фрунзе, 1988. – С. 3-16.
147. Серия статей, опубликованных в центральном научном издании. // Кн.: Антология педагогической мысли Киргизской ССР, АПН СССР. – М.: Педагогика, 1988. – 1,0 п.л.
148. Развитие ленинской концепции народного образования. // Коммунист Киргизстана. – 1989. - № 9. – С. 17-24.
149. О перспективности регионального научно-педагогического образования. // Проблемы нац. непрерывного образования. (Материалы совещания Президиума АПН СССР с ведущими учеными Казахстана и Сред. Азии). – Алма-Ата, 1990. – С. 60-67.
150. Вопросы реализации политехнического принципа в обучении математике. // Доклад на Всесоюзных публичных академических чтениях кандидатов в действительные члены и члены-корреспонденты АПН СССР. – Москва, февраль, 1990. – 12. С.
151. Этнокультурная ориентированность в методике преподавания математики. // Школа 1992 года: обучение и воспитание через педагогику без границ. (Материалы международной конференции). – Италия, 1991. – С. – 213-220.
152. Серия статей, опубликованных в центральном научном издании «Математика». // Краткая энциклопедия (на кыргызском языке). – Бишкек, 1991. – 1,5 п.л.
153. Республиканская педагогическая наука на службе школы. // Эл агартуу. – 1991. - № 10. – С. 3-10.
154. Актуальные проблемы научного управления школой. // Эл агартуу. – 1991. – № 11. – С. 2-9.
155. Материнское образное слово – золотая колыбель (о роли родного языка в национально-культурном развитии кыргызского народа). // Русский язык и литература в школах Кыргызстана. – 1991. – № 4.– С. 26-31.
156. Становление и развитие системы повышения квалификации педкадров в Кыргызской Республике. // Эл агартуу. – 1995. - № 2. – С. 31-36. – Соавт. – Л.П. Кибардина.
157. Об актуальных вопросах претворения в жизнь программы «Кадры XXI века». // Эл агартуу. – 1996. - № 5-6. – С. 2-9.
158. Проблемы развития системы переподготовки и повышения квалификации педкадров Кыргызской Республики в современных условиях. // Тезисы докладов науч.-прак. Конференции «Новые технологии обучения в системе повышения квалификации педкадров». – Бишкек, 1996. – С. 3-4.
159. «Образование через культуру» (вступительное слово). // Материалы науч.-прак. Конференции. – Бишкек, 1996. – С. 20-22.
160. Национальный образовательный стандарт. // Русский язык и литература в школах Кыргызстана. – 1996. - № 1-2. – С. 1-5.
161. Мугалимдердин педагогикалык устаттыгын жогорулатуу. // Кн.: Национальная программа «Билим»: Состояние и перспектива образования в Кыргызской республике (материалы республиканского совещания работников образования, 31 мая 1996г.). – Бишкек: «Технология», 1996. – С. 38-43.
162. Определение главных факторов функционирования школ в горной местности. // Высокогорные исследования изменения и перспективы XXI в. (Материалы международной конференции). – Бишкек, 1997. –С. 518-520.
163. Актуальные вопросы гуманизации образования. // Русский язык и литература в школах Кыргызстана. – 1997. - № 1. – С. 1-6.
164. Вопросы профессиональной защищенности учителей. // Проблемы и перспективы развития педагогического образования в современных условиях (Материалы межд. науч. конф. Т. 1). – Бишкек, 1997. –С. 14-24.
165. Проблема переподготовки и повышения квалификации педагогических кадров в переходный период. // Материалы межд. науч.-прак. Конф. «Социально-экономические и правовые проблемы на современном этапе». – Бишкек, 1997. – Ч. III. – С. 55-62.
166. Пути формирования педагогических умений у студентов университета. // Материалы международной науч.-прак. конф. «Проблемы реализации программы кадры XXI века». – 1998. – С. 207-219.
167. Жаны муундагы келечек мектептин базалык муноздомолору жана азыркы мектептин ишинин мазмунун жанылоого коюлуучу талаптар жонундо. // Эл агартуу. – 1999. - №№ 3-4. – С. 1-13.
168. Вопросы общедидактических подходов к гуманизации и демократизации образования. // Время поиска – время перемен (из опыта авторской школы). – Бишкек: Фонд «Сорос-Кыргызстан», 1999. С. 6-23
169. Азыркы шарттагы окутуунун мазмуну менен технологиясына карата. (науч.-прак.журн. по проблемам образования). – Бишкек: Мектеп, 1999. – С. 14-20.
170. Учебник для юного кыргызстанца. // Материалы межд.науч.-прак. конф. «Проблемы обновления школьного образования. – Бишкек: 2000. – С. 12-20.
171. Проблема новой ориентации системы образования. //Материалы межд. науч.-прак. конф. «Качество школьного образования состояние, тенденции и перспективы». – Алматы: - 2000. – С. 24-34.
172. Учебник юного кыргызстанца. в XXI веке. // Русский язык и литература в школах Кыргызстана.- 2000. - № 1-2. – С. 1-11.
173. Проблемы новой ориентации системы образования. Теория и практика инновационного образования. // Кырг. институт образования. – 2000. – С. 117–126.
174. Проблемы проектирования нового содержания образования. // Материалы межд.науч.-прак. Конф. «Наука и образование в меняющемся мире» Ч. I. – Бишкек: - 2000. – С. 28-33.
175. Состояние и пути развития системы образования в Кырг. Респ. // Развитие образования в странах СНГ (сборник научных трудов), Москва. – 2000. – С. 117–158. – Соавт. – Л.П. Мирошниченко.
176. Вопросы разработки проекта применения образовательно=инновационной технологии в обучении и воспитании школьников. // Материалы юбилейной н/п конференции, посвященной 10 летию независимости КР, 5-летию КГНУ и 5–летию ИПМОП КГНУ. – Бишкек: – 2001. – 0,5 п.л.
177. Десятилетие пед.науки в Кыргызстане (1991-2000 г.г.) и перспективы ее развития. // Научно-методический журнал: Мир образования – образование в мире. – Москва, 2001. – № 1. – С. 45–71. – № 2. – С. 87–100.
178. Некоторые вопросы философии обучения и воспитания школьников. // Материалы м/н н/п конф.: «Образование в XXI веке: ценности и перспективы. – Бишкек: «Педагогика» 2001. – 1,5 п.л.
179. Полвека – Кыргызскому институту образования. //Журн. образование в Кыргызстане. – Бишкек: Педагогика, 2001. – № 1. – 1,5 п.л.
180. Особенности внедрения личностно-ориентированного обучения в школьную практику. // Материалы н/п.конф. «Совр. обр-ые технологии в системе повышения квал. педкадров» – Бишкек: – КИО, 2002. – 0,4 п.л.
181. Полвека Кыргызскому институту образования. // Материалы м/н н/п конф. «Образование в XXI веке: ценности и перспективы”, посвященной 50–летию КИО. – Бишкек: “Педагогика”, 2001. – 1,2 п.л.
182. Цели и задачи стратегии развития образования. // Материалы м/н науч.-практ. конф: “Качество школьного образования: состояние, тенденции и перспективы”. – Алматы: – 2000. –С. 21-34.
183. Экологическое образование – требование времени. // Материалы Респ. науч.-практ. конф. “Экологическое образование для устойчивого развития Кыргызстана”. – Бишкек: - 2001. – С. 44-46.
184. Применение инновационно-образовательных технологий – основа пед.творчества. //Вестник Ошского госуниверситета//. – ОшГУ: 2001. - № 3. – С. 5-22.
185. Истоки развития педагогической науки в Кыргызстане. //Коллективная монография: из истории развития пед.науки в Кыргызстане//. – Бишкек: Педагогика, - 2003. – С. 7-33.
186. Профессиональная компетентность – основа качества пед. труда. //Материалы м/н н/практ. конф. “Новая школа – новый учитель”. – Бишкек: Фонд “Сорос-Кыргызстана”. – 2003, Выпуск – 1. – с. 83-93.
187. Преодоление непонимания учащимися учебного материала путем стимулирования и использования вопросов.//Сб: научных трудов Кокшетауского университета. – Кокшетау: - 2003. –С. 7-18.
188. Развитие логических рассуждений студентов при обучении фундаментальным понятиям матемического анализа. //Вестник Нарынского гос.университета//. – г.Нарын: Журнал №4. – 2003. – С. 151-156. – Соавт. – А.Акматкулов.
189. Некоторые педагог. аспекты применения компьютерной техники в обучении. //тот же вестник №4 //.– 2003.–С.156-161.– Соавт. – А.Акматкулов.
190. Преодоление непонимания учащимися учебного материала путем использования проблемных вопросов //Вестник Иссыккульского университета. Выпуск 1. – Каракол: 2003. – С. 113-123. – Соавт. –С.Салыков.
191. Развитие математических способностей школьников – необходимое условие подготовки инженерно-технических кадров. //Материалы м/н н/п конференции “Проблемы преподавания естественно-научных дисциплин в школах и вузах Казакстана, СНГ и Германии”. Алматы: - 2004. –Т.1. С.81-86.
192. Поиск путей интеграции различных концептуальных подходов определения содержания школьного образования. Вестник КГНУ им.Ж.Баласагына наука и образования, Бишкек: - 2004. Серия 6, с.7-10.
193. Билим берүүнү модернизациялоонун стратегиялык концепциялары. //Известия Кыргызской Академии образования, Бишкек: 2004. №1 с. 21-32.
194. Вопрос интеграции предметных знаний в создании учебников нового поколения.//Материалы м/н науч.практическая конференции. Астана: 2007.с.22-28.
195.»Содержание личностных качеств в предполагаемой (обобщенной) модели выпускника 12-летней школы» Известия КАО, 2008, №1.- с.13-24.
196. «Таалим-тарбиянын сегиз ачкычы», Известия КАО, 2008, №2.-с.16-22.
197. «Канткенде окуучу эркин, чыгармачыл жана жоопкерчиликтүү инсан боло алат?», Известия КАО, 2008.-стр.33-42.
198. «Каковы должны быть структурные элементы качественного учебника», Сборник: Материалы международного семинара по теме: «Комплексный подход к созданию и оценке качества учебников» Астана, 2008.-стр. 19-34.
199. Актуальные вопросы создания школьного учебника XXI века. Тезисы докладов Международного форума «Диалог языков и культур СНГ в XXI века». М.,2008.-стр.46-49.
200. Опубликованы 10 статьи в 1ом томе кыргызской шеститомной энциклопедии, изданной в 2006 году.
201. Основные направления трансформации процесса подготовки научных кадров в Европейских странах. Журнал. Высшее образование Кыргызской Республики.- Бишкек, №12, 2008., стр.7-14.
202. Усулдарды жаңылоо – турмуш зарылдыгы. Журнал. Шоокум-Бишкек, 2009, №3, стр.6-7.
203. Проблемы развития математических способностей школьников в суверенном Кыргызстане. Сборник материалов III конгресса Математиков Тюркского Мира, г.Алматы, 30-июня – 4 июля 2009, стр. 226.
204. Построение сечений многогранников.- Алматы «Атамура», 2009, - 6,0 п.л.- соавторы: А.Е.Абылкасымова, Л.С.Хахлова, З.А. Жумагулова.
205. Инсанга багыттап окутуу технологиясынын теориялык жана практикалык маселелери. (3-басылышы), - Бишкек: Бийиктик, 2011, 24 б.т.
206. Азыркы сабакты даярдап өткөрүүнүн технологиясы. – Бишкек: Бийиктик, 2011, 12 б.т. – Авторлош А.Алимбеков.
207. Математика – 4. Жалпы билим берүүчү орто мектептердин 4-кл үчүн окуу китеби. (оңдолуп, толукталып 2-басылышы). Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлиги бекиткен. Бишкек, Континент Print ЖЧКсында басылган, 2009, 11,5 б.т. Авторлошу Н.Ибраева.
208. Геометрия 10-11. Орто мектептин 10-11 класстары үчүн окуу китеби. (оңдолуп, толукталып 2-басылышы). Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлиги бекиткен. Бишкек, Континент Print ЖЧКсында басылган, 2009, 12б.т. Авторлоштор: А.А.Бөрүбаев, А.А.Айылчиев.
209. Педагогика. Кыргыз педагогикасы энциклопедиялык окуу куралы аттуу китеп. Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору.-Бишкек, 2004., (7-76 беттер), 6 б.т.
210. Математика -2. Орто мектептин 2-классы үчүн окуу китеби. Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлиги тарабынан бекитилген.-Бишкек, «Учкун» ААК басмасы, 2011. Авторлошу Н.Ибраева. 9,5 б.т.
Бул окуу китеби орус, өзбек, тажик мектептери үчүн которулуп 2011-жылы «Учкун» ААК басмаканасында басылып чыгарылган.
211. Математика – 2-класс. Мугалимдер үчүн методикалык колдонмо. – Бишкек, «Учкун» ААК басмасы, 2011. Авторлошу Н.Ибраева. 9,5 б.т.
Бул методикалык колдонмо орус, өзбек, тажик мектептери үчүн которулуп 2011-жылы «Учкун» ААК басмаканасында басылып чыгарылган.
212. Математика иш дептери. Бишкек, «Учкун» ААК басмасы, 2011. Авторлошу Н.Ибраева. 2,0 б.т.
Бул иш дептер орус, өзбек, тажик мектептери үчүн которулуп 2011-жылы «Учкун» ААК басмасында чыгарылган.
213. К вопросу формирования компетентности ученика в изучении геометрии. Журнал., Высшее образование Кыргызской Республики №1, март, 2011, стр. 54-59.
214. Кыргыз педагогикасынын жаралышы, калыптанышы жана өнүгүшү. Известия Кыргызской академии образования. №4, ноябрь, 2011г., стр. 14-20.
215. К вопросу модернизации содержания образования на культуролого-компетентностной
Сыйлыктары. Наамдары. Даражалары
түзөтүүАнын көп жылдык чыгармачыл эмгеги, анын республика үчүн, кыргыз эли үчүн жасаган иштери Кыргыз мамлекетинин өкмөтү тарабынан бир катар сыйлыктар менен белгиленген.
Сыйлыктары
түзөтүү
1. 1960-ж «Кыргыз Республикасынын эл агартуусунун отличниги»;
2. 1970-ж. «В.И.Лениндин туулган күнүнүн 100 жылдыгына арналган» юбилейлик медаль;
3. 1971-ж. «Ардак белгиси» ордени;
4. 1980-ж. «СССРдин эл агартуусунун отличниги»;
5. 1983-ж. «Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген мугалими» наамы;
6. 1984-ж. «Эмгек ветераны» медалы;
7. 1990-ж. «Н.К.Крупская» медалы;
8. 2000-ж. Эл аралык «Руханият» сыйлыгынын лауреаты;
9. 2002-ж. «Кыргыз Республикасынын илим жана техника боюнча Мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты»;
10. 2005-ж. «Кыргыз Республикасынын Эл мугалими»;
11. 2009-ж. «Даңк» медалы;
12. 2010-ж. Үчүнчү даражадагы «Манас» ордени.
Илимий даражалары, ардактуу наамдары
түзөтүү
1. 1966-ж. CCCРдин ЖАК (ВАК) тарабынан «Педагогикалык илимдердин кандидаты» деген илимий даража ыйгарылган.
2. 1967-ж. СССРдин ЖАК (ВАК) тарабынан «Старший научный сотрудник» деген илимий наам берилген.
3. 1971-ж. СССРдин ЖАК (ВАК) тарабынан «Доцент» деген илимий наам берилген.
4. 1973-ж. СССРдин ЖАК (ВАК) тарабынан «Профессорлук» илимий наам берилген.
5. 1994-ж. «Педагогикалык илимдердин доктору» деген илимий даражага ээ болгон.
6. 1997-ж. КРнын Улуттук илимдер Академиясынын корреспондент-мүчөсү болуп шайланган.
7. 1997-ж. Эл аралык педагогикалык жана социалдык илимдер Академиясынын (Москва) анык мүчөсү – академиги болуп шайланган.
Педагогикалык ишмердиги
түзөтүүПедагогикалык илимдердин 9 докторун жана 21 кандидатын даярдап чыгарган.
Коомдук ишмердиги
түзөтүү
1. Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим кызматкерлеринин профсоюзунун Республикалык комитетинин президиумунун 1960-жылдан 1994-жылга чейинки (34 жыл) мүчөсү.
2. Фрунзе шаардык эл депутаттар кеңешинин депутаты (1982-1985 ж.ж.).
3. Өткөн кылымдын 70-80-жылдарында 15 жыл бою элдик контролдоонун (народный контроль) Республикалык комитетинин штаттан тышкаркы кызматкери.
4. 1984-жылдан баштап 12 жыл бою Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлигинин коллегия мүчөсү.
5. Кыргыз Республикасынын Президентинин 1998-ж. 20-январындагы №21 Указына ылайык мамлекеттик тил боюнча Улуттук комиссиянын мүчөсү.
6. Кыргыз Республикасынын Президентинин 2008-ж. 21-майдагы №169 Указына ылайык Кыргыз Республикасынын илим жана техника тармагындагы мамлекеттик сыйлыктар комитетинин мүчөсү.
7. 700 терминдер менен түшүнүктөрдөн турган биринчи «Кыргыз педагогикалык энциклопедиясын» түзүүнүн уюштуруучусу жана жооптуу редактору катары анын «кириш сөзүн» (5 б.т.) жана 80 макаласын (6 б.т.) жазган. Ал энциклопедия 2004-жылы басылып чыгарылган.
8. Кыргызстан Улуттук энциклопедиясынын редколлегия мүчөсү.
9. 1993-жылдан азыркы күнгө чейин Кыргыз Республикасынын педагогикалык адистиктер боюнча докторлук (кандидаттык) илимий даражаны изденип алуудагы диссертацияларды коргоо боюнча КРнын ЖАКнын диссертациялык кеңешинин (же эксперттик кеңешинин) төрагасы.
Илимий-агартуучулук мектеби
түзөтүүУчурда Кыргызстандын билим берүү системасынын стратегиясын, методикалык технологиялык жактан камсыздоо маселелерин иштеп чыгуу милдетин татыктуу аркалап келе жаткан кут даарыган Кыргыз билим берүү академиясынын кызматкерлерин негизги курамын да Исак Бекбоевдон таалим алган илимпоздор түзөт.
Алар С.Байгазиев, А.Абдиев, А.Муратов, С.Рысбаев, С.Иптаров, З.Мамбетова, В.Мусаева, Г.Сейдекулова, Д.Акматов, А.Касымов, М.Иманкулов сыяктуу бүгүнкү мектептин окуу-методикалык ресурстарын аларсыз элестете албай турган педагогикалык журтчулукка аттын кашкасындай таанымал окумуштуулар.
Предметтик билим сфераларынын ар түрдүү экендигине карабастан баардыгы түгөлү менен өздөрүн Исак Бекбоевдин шакирттерибиз деп эсептешет. Муну адабиятты окутуунун методикасы боюнча адис окумуштуу А.Муратов "орустун көптөгөн жазуучулары Гоголдун "шинелинен" өсүп чыкканбыз дегендей, кыргыздын көптөгөн методист окумуштуулары Исак Бекбоевдин мектебинен өсүп чыктык" деп ырастаган.
Үй-бүлөсү
түзөтүүЭки уулу, үч небереси жана бир чөбөрөсү бар.
Кыргызча эмгектеринин кыскача тизмеси
түзөтүү- Программалаштырып окутуунун принциптерин математика сабактарында пайдалануу. - Фрунзе: Мектеп, 1970.- 6 б.т.
- Физика-математикалык эмес адистиктер үчүн жогорку математиканын жалпы курсу. (ЖОЖдордун студенттери үчүн окуу колдонмо). - Фрунзе: Мектеп, 1984, 2000 ж.ж. - 15 б.т.
- Педагогикалык процесс: эски көнүмүштөр жана жаңы көз караштар. - Бишкек, 2005.- 10 б.т.
- Окуучулардын математикалык билимин тереңдетүү маселелери. - Фрунзе: Мектеп, 1974. - 7,5 б.т.
- Инсанга багыттап окутуу технологиясынын теориялык жана практикалык маселелери. - Бишкек, 2003, 2004, 2012. - 24 б.т.
Ал тууралуу адабият
түзөтүү- Нарын облусу: Энциклопедия / Башкы редактору А.Карыпкулов; Ред. Кеңештин төрагасы академик Үсөн Асанов. – Бишкек: Кыргыз Энциклопедиясынын Башкы редакциясы, 1998. – 420 бет, илл. - ISBN 5-89750-100-9.
- Перелистывая книги ученого, изобретателя, педагога, энциклопедиста: К 80-летию академика У.А.Асанова / Составители И.А.Ашымов, Т.К.Чоротегин, А.З.Жуманазарова, Г.У.Асанова. - Бишкек, 2013. - 376 стр., илл. - ISBN 978-9967-14-114-8.
- Кыргызстан: Улуттук энциклопедия. 1-том. А – Базаркоргон / Башкы редактору академик Үсөн Асанов. – Бишкек: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. – 688 бет, илл. – (Мында: 543-бетте). - ISBN 9967-14-046-1.
- Асанов У.А., Жуманазарова А.З., Чоротегин Т.К. Кто есть кто в кыргызской науке: Краткий биобиблиогр. справочник докторов наук Кыргызстана / Под ред. акад. У.А.Асанова. — Бишкек: Гл. ред. Кыргызск. энциклопедии, 1997. — 672 с.
Интернеттеги шилтемелер
түзөтүү- http://www.presskg.com/kut/09/0313_3.htm Archived 2016-07-22 at the Wayback Machine Профессор Бекбоевдин өнөрканасы Интернетте]
- http://www.ibekboev.narod.ru/
- http://www.knews.kg/society/3787_isak_bekboev_v_shkolah_vnedrili_uchebniki_kotoryie_ne_mogut_schitatsya_uchebnikami/
- http://presskg.com/zn/10/0115_13.htm Archived 2015-05-18 at the Wayback Machine
- https://archive.is/20140129195550/newskg.narod.ru/kut/06/1006_7.htm
- http://who.ca-news.org/people/467
- http://books.google.kg/books?id=5Eo7HPu0pZkC&pg=PA215&lpg=PA215&dq=%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%BA+%D0%91%D0%B5%D0%BA%D0%B1%D0%BE%D0%B5%D0%B2&source=bl&ots=Huc2HesjQt&sig=sr3BkKOzcva4zYMDx2twRq3kUZw&hl=en&sa=X&ei=U1rpUoakF-ac4wTJ64HoBg&redir_esc=y#v=onepage&q=%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%BA%20%D0%91%D0%B5%D0%BA%D0%B1%D0%BE%D0%B5%D0%B2&f=false
- https://www.youtube.com/watch?v=J0lDsVKnt-I
- http://www.azattyk.org/content/news/1203974.html