Бугу (жаныбар)

Red deer
Эркеги (бугу)
Ургаачысы (марал)
Коргоо абалы
Least Concern  (IUCN 3.1)
Илимий классификация
дүйнөсү:	Animalia
тиби:	Chordata
классы:	Mammalia
түркүмү:	Artiodactyla
Suborder:	Ruminantia
тукуму:	Cervidae
тукумчасы:	Cervinae
уруусу:	Cervus
түрү:	C. elaphus
Биноминалдык аталышы
Cervus elaphus Linnaeus, 1758
Reconstructed (light green) and recent (dark green) range of the red deer (Cervus elaphus)

Бугу (лат. Cervus elaphus, L. 1758) — чулу мүйүздүү кийиктердин бир асыл түрү, мунун эркегин - бугу, ургаачысын - марал дейт. Буту узун, куйругу кыска, ача мүйүздүү; өркөчүнөн бийиктиги 60–105 см. Бугунун 12–13 түрү белгилүү, КМШ өлкөлөрүндө анын 6 түрү (сыпайы бугу, чаар бугу, элик-багыш, багыш, элик жана Түндүк бугусу) кезигет. Түндүк бугусу колго үйрөтүлүп, Таймыр жарым аралында, Якутия, Сибирь жана Ыраакы Чыгышта багылат. Топ-тобу менен жашайт; Түндүк бугунун негизги тоюту эңилчек (ягель). Мүйүзү жыл сайын түшүп, кайра чыгат. Чаар бугунун (көбүнчө жашынын) мүйүзүнөн дары (пантокрин жана башка) жасалат. Анын айрым түрүнүн эти, териси, мүйүзү мааниге ээ. Эркегинин тирүүлөй салмагы 105–180 кг, маралыныкы 80–120 кг. Жапайы бугу Ысык-Көл, Нарын областтарында бар. ТКЭСтин Кызыл китебине катталган.

Колдонулган адабияттар

• А. А. Алдашев. Биология терминдеринин жана айбанат аттарынын орусча-кыргызча сөздүгү. - Бишкек, 1998. ISBN 9967-11-027-9
• Биология: Энциклопедиялык окуу куралы/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. -Б.:2004, ISBN 9967-14-002-4
• “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 2-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2007. 808 бет, илл. ISBN 978 9967-14-055-4