Маяр Элла
Элла Маяр (1903-1997) - франция жана кыргыз тилдеринде жазган чет элдик жазуучусу, Франция эл жазуучусу (1932), Аялдардан Кыргызстанга биринчи саякатчы
Элла Маяр  | |
| Жалпы маалымат | |
| Төрөлгөндө берилген аты: | Элла Мяр |
| Туулган жылы: | 1903-жылы 20-февраль 1903-жыл |
| Туулган жери: | Женева, Франция |
| Өлкө: | Франция |
| Кайтыш болгон жылы: | 27-мартта 1997-жыл (94 жашында) |
| Кайтыш болгон жери: | Шандолин, Швецария |
| Ишмердүүлүгү: | Саякатчы |
| Жанры: | Шерпалардын өлкөсү |
1903-жылы 20-февралда Женевада төрөлгөн. Кичинекейинен ата-энеси мененбош күндөрү лыжа тебүүнү, суууда сүзүүнү өздөштүргөн.
1916-1921-жж
түзөтүү13 жашында Женевада өткөн кайык жарышында биринчиликти жеңип алса, 16 жашында Швейцариянын француз тилиндеги аймактар боюнча эң биринчи аялдар арасындагы хокей клубунун негиздөөчүсү болуп калган.
1924-жылы Англиялык яхтада (Антлантика) бир нече мөөнөтүк келишим менен 17 улуттун ичинен жалгыз аял гана Элла Маяр 9-орунга илинет.1925-1934-жж Уэьсте француз тили боюнча сабак берет, о.э. Берлинде тоо фильмдеринде аял каскадер, 1929-жылы Мюрренде тартылган лыжа тебүү фильминде актриса болуп тартылгын.
1931-1932-жж
түзөтүүШвецариянын хокей боюнча аялдар командасынын капитаны болгон. 1926-жылы Берлинде жүргөн орус имигранттарынын бири, ага орус жаштары жана киносу туурасында жазуу кызык болоорун билдирет.
Ошондон улам кадимки Жек Лондондун жесири Чармиэн Киттредж Элла Маярды Москвага келүүгө шыктандырып, ага акчалай жардам көрсөтөт. Бул кдам кийинки тагдырына чоң таасирин тийгизет.
1932-жылы Москвадан капысынан жолуккан эки жуп үй бүлө менен Түркстан жана Теңир-Тоо кыркаларына келет. Ал өзү үчүн кыргыз казак жана өзбектердин турмушун ачат.
Саякат учурунда тынчыбаган усулмандардын көтөрүлүшүн Совет аскери кандай кандуу күч менен басканына өз көзү менен күбө болот, өзү чоң тообокелге салып эч кандай уруксаатсыз саякаттап келген.
1937-1939-жж
түзөтүүЖук ташуучу унааларда жана автобустарда Түркия, Индия, Иран жана Оганстан аркылуу көптөгөн саякаттарды өткөргөн.Негзи макалалары; ушул өлкөлөрдө болгон прогресстерди чагылдырууга арналган, Европа өлкөлөрүндө көптөгөн лекцияларды окуган.1939-1945-жж Экинчи дүйнөлүк согуш жылдарын Индияда өткөргөн.
1946-жылы Европага кайтып Швецариянын Альпы тоолоруна , Валь Аливиер , Шандолинде отурукташып калат, бирок аны улам-улам жаңы саякаттар белгисиз жактарга азгырып турчу.
1951-1987жж. жаңыдан чек арасын ачкан Непалга багыт алып , ал жерден "Шеопалардын өлкөсү" аттуу китебин жазган. Өмүрүнүн кийинки отуз жылында Азиянын ар кайсы өлкөлөрүнө барып маданий иш чараларды уюштурган.
1989-1997жж. Лозанын Елисей музейи анын өткөнгө сереп салган сүрөттөрүнүн бир көргөзмөсүн уюштурган. Бул көргөзмө Европанын бир нече өлкөлөрүн кыдырып чыккан.
Элла Маяр өмүрүнүн акыркы он жылдыгында жер планетасынынайлана чөйрөсүн курчаган коркунучтар көбөйгөндүгүнө тынчсызданып , аны коргоонун көп аракеттерин көргөн.Ал 1997-жылы 27-мартта Шандолинде дүйнөдөн кайткан.