Моңгол тили
Моңгол тили (монг. , Монгол хэл, Mongol khel) – моңголдордун тили, Моңголиянын мамлекеттик тили. Бул аталыш азыркы учурда Моңголиядагы жана Кытайдын Ички Моңголия аймагындагы моңгол тилдүүлөрдүн тили менен катар, жалпы моңгол тилин жана байыркы жазма моңгол тилин өз ичине камтыйт.
Расмий аталышы: |
Монгол хэл |
---|---|
Өлкөлөр: | |
Расмий статусу: | |
Колдонгондордун жалпы саны: |
5,7 млн. |
Классификациясы | |
Түрмөгү: | |
Жазылышы: |
моңгол жазуулары, анын ичинде: |
Тилдер коду | |
ISO 639-1: |
mn |
ISO 639-2: |
mon |
ISO 639-3: |
mon |
Моңгол тили жана кирилл жазмасы
түзөтүүМоңгол алфавити 35 тамгадан турат.
Pos. | Cyrillic | Name | IPA[1] | ISO 9 | Standard | THL | Library of Congress |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Аа | а | a | a | a | a | a |
2 | Бб | бэ | p, pʲ, b | b | b | b | b |
3 | Вв | вэ | w, wʲ | v | v | w | v |
4 | Г г | гэ | ɡ, ɡʲ, k, ɢ | g | g | g | g |
5 | Дд | дэ | t, tʲ, d | d | d | d | d |
6 | Ее | е | jɛ~jɜ, e | e | ye, yë | ye, yö | e |
7 | Ёё | ё | jɔ | ë | yo, yö | yo | ë |
8 | Жж | жэ | tʃ, dʒ | ž | j | j | zh |
9 | Зз | зэ | ts, dz | z | z | z | z |
10 | Ии | и | i | i | i | i | i |
11 | Йй | хагас и | i | j | ĭ | i | ĭ |
12 | (Кк) | ка | (k, kʲ) | k | k | k | k |
13 | Лл | эл | ɮ, ɮʲ | l | l | l | l |
14 | Мм | эм | m, mʲ | m | m | m | m |
15 | Нн | эн | n, nʲ, ŋ | n | n | n | n |
16 | Оо | о | ɔ | o | o | o | o |
17 | Өө | ө | o | ô | ö | ö | ö |
18 | (Пп) | пэ | (pʰ, pʰʲ) | p | p | p | p |
19 | Рр | эр | r, rʲ | r | r | r | r |
20 | Сс | эс | s | s | s | s | s |
21 | Тт | тэ | tʰ, tʰʲ | t | t | t | t |
22 | Уу | у | ʊ | u | u | u | u |
23 | Үү | ү | u | ù | ü | ü | ü |
24 | (Фф) | фэ, фа, эф | (f) | f | f | f | f |
25 | Хх | хэ, ха | x, xʲ | h | x | kh | kh |
26 | Цц | цэ | tsʰ | c | c | ts | ts |
27 | Чч | чэ | tʃʰ | č | č | ch | ch |
28 | Шш | ша, эш | ʃ | š | š | sh | sh |
29 | (Щщ) | ща, эшчэ | (stʃ) | ŝ | šč | shch | shch |
30 | Ъъ | хатуугийн тэмдэг | ʺ | ı | ʺ | ı | |
31 | Ыы | эр үгийн ы | i | y | y | î | y |
32 | Ьь | зөөлний тэмдэг | ʲ | ʹ | ʹ | ĭ | i |
33 | Ээ | э | e | è | e | e | ê |
34 | Юю | ю | jʊ, ju | û | yu, yü | yu, yü | iu |
35 | Яя | я | ja, j | â | ya | ya | ia |
- ↑ Svantesson, Jan-Olof, Anna Tsendina, Anastasia Karlsson, Vivan Franzén. 2005. The Phonology of Mongolian. New York: Oxford University Press: 30-40.