Мурле (эл)
Мурле (бейр, аджиба, муруле, иринге) — нилот эли. Судандын түштүк-чыгышында Пибор дарыясынын жогорку агымында (200 миң адам) жана жана Эфиопиянын чек ара райондорунда (30 миң адам) жашайт.
Жалпы саны 230 миң адам.
Тил
Мурле же капета тилинде сүйлөшөт. Ал тил Нил-сахара макроүй-бүлөнүн нилот тобуна кирет.
Дин
Көпчүлүк мусулмандар (сүннөттөр). Бирок кээ бирлери жергиликтүү салттуу ишенимдерди (фетишизм, магия) карманышат.
Чарбалык иштер
Негизги кесиптери малчылык (ири жана майда мүйүздүү мал) жана кол менен иштетилген жер чарба (таруу, жүгөрү, жер жаңгак, ашкабак, кунжут, тамеки).
Мал чарбачылыгынын басымдуу болушу бул улуттун эзелтен келе жаткан чабандык салтын урматтоо. Цеце чымын жок жерде мал багылат.
Мурле территориясындагы
кыртыштар түшүмдүү жана нымдуу болсо да, жер абдан зарыл болгон шарттарда гана иштетилет.
Ошондой эле аңчылык менен балык уулоо өнүккөн.
Кол өнөрчүлүк
Геометриялык оймо-чиймелерди колдонуу менен түстүү самандан килемчелерди, себеттерди, майда буюмдарды токуу.
Жыгач оюм.
Терилерди кайра иштетүү, алардан продукция чыгаруу.
Турак жай
Турак-жай тегерек кепе — чопо менен кык жана майдаланган саман аралашмасы менен шыбаланган өрүлгөн каркас, саман же чөптүн конус түрүндөгү чатыры. Көчмөн конуштарда турак жай — бутактан жасалган алачык.
Тамак-аш
Негизги тамак-аш продуктусу – сүт жана жашылча азыктары (ботколор, коюу сорполор, жашылча, кычкыл сүт жана башка сүт азыктары, кан менен сүттүн аралашмасы), балык, аң. Чыгыш Африкадагы бардык малчылар сыяктуу эле эт сейрек жешет.
Маданият
Оозеки чыгармачылык өнүккөн, ал уруулардын келип чыгышы, алардын ата-бабалары жөнүндөгү мифтер аркылуу чагылдырылган, ыр-музыкалык чыгармачылык өнүккөн.
Коом
Мурле жарым отурукташкан, кээ бир топтору жарым көчмөндөр. Коомдук түзүлүштүн негизинде уруулук түзүлүш жатат. Нике патрилокалдык, көп аялдуулук кеңири тараган.
Салттуу майрамы
Жаан-чачындуу мезгилдин аягында, мурле элинде "мови" майрамы болот, ал малдын ритуалдык союусунан турат, ал жыл сайын фестивалдын бардык катышуучуларын өз кезегинде, салтка ылайык ар бир жаш курактык бөлүнүүнү камсыз кылат. Бул майрамда жылдын этинин негизги көлөмү жешет, анын башка мааниси жок.