EthereumБиткойндан кийинки рыноктук капитализация боюнча чоңдугу менен экинчи болгон криптовалюталык платформа. Ethereum ачык баштапкы кодго ээ жана блокчейн технологиясына негизделген. Биткойн сыяктуу эле, Ethereum борбордоштуруудан ажыратылган тармак болуп саналат жана борбордук уюмдун көзөмөлүндө эмес, ал банктын же үчүнчү жактын зарылдыгы жок онлайн-төлөмдөрдү анонимдүү жасоого мүмкүндүк берет.[1]

ETH аббревиатурасы жана грек тамгасы түрүндөгү Xi Ξ символду Ethereumдун алмаштыруучу бирдиктерин белгилөө үчүн пайдаланышат. Бөлчөктөрдүн өз аталыштары бар: 1/1000 - финни, 1/106 - сабо, 1/1018 - вэй.

Майнинг Ethereum биткойндар майнингине окшош, бирок Ethereum блокторунун чынжырын чечүүдө майнер эфирди иштеп табат. Ethereumдун эң негизги функцияларынын бири - смарт-контракттар. Ethereum смарт-контракттары Ethereum же EVM (Ethereum виртуалдык машинасы) виртуалдык машинасы тарабынан аткарылат.[2]

Башка криптовалюта сыяктуу эле, Ethereumду сатып, сатып алса, төлөсө жана алмаштырса болот. Ethereum технологиясы салттуу юридикалык процедураларды пайдаланбастан блокчейн түрүндөгү контракттарда, бөлүштүрүлгөн негизде ар кандай активи менен транзакцияларды жазууга мүмкүндүк берет.[3] Биткойндан айырмаланып, Ethereum – бул криптовалюталардын бүтпөгөн көрөңгөсү.[4] Ал криптовалюта инфляция абалында болушу мүмкүн дегенди билдирет. Ethereum криптовалюталар биржасында активдүү сатылат. Анын жалпы капитализациясы 2021-жылдын февралында 180 миллиард доллардан ашты.[5]

Платформага ар кандай уюмдар, анын ичинен Microsoft, IBM, JPMorgan Chase кызыгышты.[6] Bloomberg Businessweek, Ethereum тарабынан таркатылуучу программалык камсыздоо, уруксатсыз кийлигишүүдөн коргонууну издеген каалаган жак менен пайдаланылышы мүмкүн деп ырастайт . Сиз иштерди сиз билбеген кимдир-бирөө менен коопсуз алып бара аласыз, анткени шарттар блокчейнге киргизилген смарт-контрактта көрсөтүлгөн.[7]

Учурда Ethereum 2.0 же Eth2 катары белгилүү Ethereumду чоң жаңыртуу үчүн ачык булак иштелип чыгууда.

Жаңыртуунун негизги максаты – секундасына учурдагы 15 транзакциядан секундасына он миңдеген транзакцияга чейин тармактын өткөрүү жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу.[8][9] Буга жумуш жүгүн параллелдүү иштеген көптөгөн блокчейндерге бөлүү жолу менен жетүүгө болот («сегментирования» деп аталат), шанан алардын бардыгына жалпы Proof-of-Stake консенсус блокчейнине ээ болушу керек, кандайдыр бир сингулярдык чынжырды кыянаттык менен бузуу жалпы консенсусту бузууну талап кылат, бул чабуулчуга кол салуудан алгандан канчалаган кымбатка турат.

Ethereum 2.0 түзөтүү

Ethereum 2.0 (ошондой эле Serenity катары белгилүү) үч этапта ишке киргизүү үчүн иштелип чыккан:

  • «Фаза 0» (же «Beacon Chain») 2020-жылдын 1-декабрында ишке киргизилген жана Ethereum 2.0 борбордук координациялоо жана консенсус борбору катары иш алып бара турган Proof-of-Stake (PoS) блокчейнди түзгөн Beacon Chain.[10]
  • «Фаза 1» (же «Слияние») Beacon Chainди учурдагы Ethereum тармагы менен бириктирип, анын консенсус механизмин иштин далилинен коюмдун далилине чейин жылдырат.[11] 2022-жылдын 26-январына карата, ал 2022-жылдын үчүнчү чейрегинде чыгарылат деп күтүлүүдө.[12][13]
  • «Фаза 2» (же «цепочки осколков») сынык чынжырлар мамлекеттик аткарууну ишке ашырат , учурдагы Ethereum 1.0 чынжыр Ethereum 2.0 сыныктарынын бири болуп калат деп күтүлүүдө. Сынык чынжырлар тармактын жүгүн 64 жаңы чынжыр боюнча бөлүштүрөт. 2022-жылдын 22-январына карата ал 2023-жылы чыгышы күтүлүүдө.[14][15]

Эскертүүлөр түзөтүү

  1. Transactions as anonymous as cash are now possible on Ethereum. finance.yahoo.com. Текшерилген күнү 2 -декабрь (бештин айы) 2021.
  2. Top cryptocurrencies by value in 2021: Bitcoin, Ether and more. techradar.com. Текшерилген күнү 2 -декабрь (бештин айы) 2021.
  3. Why Bitcoin may herald a new era in finance. economistinsights.com. Текшерилген күнү 2 -декабрь (бештин айы) 2021. Түп булактан архивделген күнү 4 -март (жалган куран) 2016.
  4. Best Trading Ethereum Guide. comparebrokers.co. Текшерилген күнү 2 -декабрь (бештин айы) 2021.
  5. Ether Total Supply and Market Capitalization Chart. etherscan.io. Текшерилген күнү 2 -декабрь (бештин айы) 2021.
  6. Ethereum, a Virtual Currency, Enables Transactions That Rival Bitcoin’s. nytimes.com. Текшерилген күнү 2 -декабрь (бештин айы) 2021.
  7. This Is Your Company on Blockchain. bloomberg.com. Текшерилген күнү 2 -декабрь (бештин айы) 2021.
  8. Ethereum, Bitcoin’s closest rival, faces its moment of truth. fortune.com. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022. Түп булактан архивделген күнү 4 -май (бугу) 2021.
  9. Ethereum 2.0: Everything You Need to Know. kucoin.com. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022.
  10. The world’s second-biggest cryptocurrency is getting a major upgrade — here’s what you need to know. cnbc.com. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022.
  11. The Merge -- The Beacon Chain. github.com. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022.
  12. The Merge. ethereum.org. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022.
  13. Ethereum’s Highly-Anticipated Upgrade Will Be Later Than June. bloomberg.com. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022.
  14. Ethereum Cofounder Joe Lubin Talks Trump, Blockchain’s ‘Frankenstein’ And Willingness To Work With China. forbes.com. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022.
  15. Shard chains. ethereum.org. Текшерилген күнү 30 -май (бугу) 2022. Түп булактан архивделген күнү 27 -май (бугу) 2022.