Азия-Тынч океан экономикалык кызматташтыгы

Азия-Тынч океан экономикалык кызматташтык (APEC) дүйнөлүк экономиканын 60% түзгөн жана регионалдык экономикалык, кызматташтык, соода жана инвестицияларды бөлүшө турган Тынч океандын 21 жээк өлкөлөрүнүн эл аралык уюму болуп саналат. Уюмдун бардык иш-аракеттери, анын ичинде мүчө өлкөлөрдүн министрлеринин жылдык жолугушуулары штаб-квартирасы Сингапурда жайгашкан Сеса секретариаты тарабынан ишке ашат.

Азия-Тынч океан экономикалык кызматташтыгынын мүчөлөрү жашылчалар менен көрсөтүлүшөт.

Мүчө экономикалар түзөтүү

Азия-Тынч океан экономикалык кызматташтыгынын 21 мүчө өлкөсү бар. Тынч океандын[1] жээк өлкөлөрүнүн көбү мүчө болгон уюм өзүнүн мүчөлөрүн "мүчө экономикалар" деп атайт.

Мүчө экономика: Ошондон бери мүчөсү:
  Австралия 1989
  Бруней 1989
  Канада 1989
  Индонезия 1989
  Жапония 1989
  Түштүк Корея 1989
  Малайзия 1989
  Жаңы Зеландия 1989
  Филиппиндер 1989
  Сингапур 1989
  Таиланд 1989
  Кошмо Штаттары 1989
  Тайвань[2] 1991
  Кытай[3] 1991
  Гонконг[4] 1991
  Мексика 1993
  Папуа — Жаңы Гвинея 1993
  Чили 1994
  Перу 1998
  Орусия 1998
  Вьетнам 1998

Экономикалык лидерлердин жолугушуулары[5] түзөтүү

Жыл сайын уюм мүчө мамлекеттердин лидерлери мүчө өлкөлөрдүн биринде чогулуп, экономикалык жана соода маселелерин талкуулоо үчүн чогулуп турган саммиттин отурумун эфирге чыгарат:

# Датасы жана жылы: Кабыл алуучу экономика: Хост шаары:
1- 6–7 Ноябрь 1989   Австралия Канберра
2- 29–31 Июль 1990   Сингапур Сингапур
3- 12–14 Ноябрь 1991   Түштүк Корея Сеул
4- 10–11 Сентябрь 1992   Таиланд Бангкок
5- 19–20 Ноябрь 1993   Кошмо Штаттары Блейк аралы
6- 15–16 Ноябрь 1994   Индонезия Богор
7- 18–19 Ноябрь 1995   Жапония Осака
8- 24–25 Ноябрь 1996   Филиппиндер Манила/Субик
9- 24–25 Ноябрь 1997   Канада Ванкувер
10- 17–18 Ноябрь 1998   Малайзия Куала-Лумпур
11- 12–13 Сентябрь 1999   Жаңы Зеландия Окленд
12- 15–16 Ноябрь 2000   Бруней Бандар Сери Бегаван
13- 20–21 Октябрь 2001   Кытай Шанхай
14- 26–27 Октябрь 2002   Мексика Лос-Кабос
15- 20–21 Октябрь 2003   Таиланд Бангкок
16- 20–21 Ноябрь 2004   Чили Сантьяго
17- 18–19 Ноябрь 2005   Түштүк Корея Пусан
18- 18–19 Ноябрь 2006   Вьетнам Ханой
19- 8–9 Сентябрь 2007   Австралия Сидней
20- 22–23 Ноябрь 2008   Перу Лима
21- 14–15 Ноябрь 2009   Сингапур Сингапур
22- 13–14 Ноябрь 2010   Жапония Йокогама
23- 12–13 Ноябрь 2011   Кошмо Штаттары Гонолулу
24- 9–10 Сентябрь 2012   Орусия Владивосток
25- 5–7 Октябрь 2013   Индонезия Бали
26- 10–11 Ноябрь 2014   Кытай Пекин
27- 18–19 Ноябрь 2015   Филиппиндер Пасай
28- 19–20 Ноябрь 2016   Перу Лима
29- 10–11 Ноябрь 2017   Вьетнам Дананг
30- 17–18 Ноябрь 2018   Папуа — Жаңы Гвинея Порт-Морсби
31- (оригиналдуу) 16–17 Ноябрь 2019 (жокко чыгарылган)   Чили Сантьяго
31- (компенсация) 20 Ноябрь 2020   Малайзия Куала-Лумпур (дээрлик жетектелген)
32- 16 Июль жана 12 Ноябрь 2021   Жаңы Зеландия Окленд (дээрлик жетектелген)
33- 18–19 Ноябрь 2022   Таиланд Бангкок
34- 15–17 Ноябрь 2023   Кошмо Штаттары Сан-Франциско

Шилтемелер түзөтүү

  1. https://worldpopulationreview.com/country-rankings/pacific-rim-countries, Азия-Тынч океан экономикалык кызматташтыгынын мүчөлөрү да Тынч океандын бир бөлүгү болуп саналат.
  2. Бириккен Улуттар Уюмунун мүчөсү катары таанылбагандыктан Тайвань уюмдун ичинде "Кытай Тайбэй" деген ат менен белгилүү. Тайвандын президенти жыл сайын өткөрүлүүчү лидерлердин саммитине катышпайт жана анын ордуна министрлик деңгээлдеги расмий кызматкерди жиберет.
  3. Гонконг менен Макао өзүнчө экономикалар болуп эсептелгендиктен, алар континенттик Кытайды гана билдирет.
  4. Гонконг APEC-ге 1991-жылы Британиянын башкаруусу астында жүргөндө кошулган. 1997-жылы Кытай жекече башкарылуучу аймакка айланып, уюмдун алкагында "Гонконг, Кытай" деп өзгөртүлдү.
  5. https://www.apec.org/about-us/about-apec/history, Азия-Тынч океан экономикалык кызматташтыгынын жылдар бою болуп өткөн саммиттеринин тарыхы тууралуу маалымат.