Акбуура, уруу
Ак буура - баргы, солто урууларынын курамындагы уруктар[1]. Басыз уруусунун аскердик урааны “ак буура” деп чакырылгандыгы маалым.
Ак буура - “тукумдатуучу төө” маанисин берет[2]. Тотемдик термин ( “буура-бугра-богра”). Этноним байыркы доордогу ыйык жаныбар катары сыйынышкан төөгө байланыштуу келип чыккан. Төөнүн тотем-жаныбар катары ишенимдин калыптанышын, анын көчмөндөр турмушундагы ролун таанымал иликтөөчүлөр Л .П . Потапов (1935, 135), М. Боргояков (1975, 58) өз изилдөөлөрүндө кенен токтолуп өтүшөт. Түштүк Сибирдин түрк жана монгол тилдүү элдеринде башка жаныбарлардын аталышын да түшүндүрөт. Мисалы, монгол, якуттардын тилдеринде “бур + а ” - бугу, сойоттордо -багыш, ал эми алтайлыктарда (алтай кижилер) курмандыкка чалынуучу жаныбарды туюнтат[3].
Караханийлер дөөлөтүндө төөнүн мамлекеттик деңгээлдеги тотем-жаныбар болгондугун ырастаган далилдер бар[4]. Мындан сырткары, ушул мамлекетте Буура-хан (Богра-хан) титул катары жогорку бийлик мансабын да билдирген. С. М. Абрамзон солтонун курамындагы ак буура уругун адигине уруулук тобунан келип киргендигин белгилейт.Ак буура уруусу жашаган аймактар Өзгөн,Алай,Токмок [5].
Кошумча кар.
түзөтүүЭскертүүлөр
түзөтүүКолдонулган адабияттар
түзөтүү- Каратаев О. Кыргыз этнонимдер сөздүгү. — Бишкек: КТМУ, 2003. -265 6. ISBN 9967-21-621-2
 |
Бул макалада башка тил бөлүмүнө шилтеме жок. Сиз аларды издеп бул макалага кошуп, долбоорго жардам берсеңиз болот.
|