'''НейтралитетБейтараптык''', бейтараптык (эл аралык укукта)–— [[Согуш|согушка]] катышпоо, тынчтык мезгилинде согуштук блокторго (союздаргабирликтерге) кирбөө. НейтралитеттинБейтараптыктын мааниси –— саясий, экономикалык жана башка күрөштөрдө каршылашкан топторго кошулбоо. Эл аралык мамилелердин көз карашы боюнча нейтралитетбейтараптык мамлекеттин өзгөчө эл аралык укуктук статусумакамы болуп саналат. Нейтралитеттин
Бейтараптыктын төмөнкүдөй формаларытүрлөрү бар:
* куралданган нейтралитетбейтараптык (согушка толук даяр болуу менен нейтралитетти сактоо); * эвентуалдык нейтралитетбейтараптык (конкреттүү согушта нейтралитеттибейтараптыкты сактоо); * позитивдүү нейтралитетбейтараптык (согуштарда союздаргабирликтирге катышпоо); * туруктуу нейтралитетбейтараптык (агрессиядан коргонуудан башка учурларда согушка таптакыр катышпоо жөнүндө мамлекеттин милдеттенмеси).
Бейтарап мамлекеттин укуктары жана милдеттери (укуктук статусумакамы) эл аралык документтер (1899-жылы жана 1907-жылы Гаага конвенциясы, 1949-жылы Женева конвенциясы жана башка) менен аныкталат. Бейтарап мамлекеттин аймагы, жарандары жана мүлк-байлыгы кол тийбестик укукка ээ, о.ошондой эле өзүнүн бейтараптык абалын куралдуу коргоого укуктуу. Бейтарап мамлекетке согушуп жаткан тараптардын тигил же бул жагына жардам, колдоо көрсөтүүгө, өз аймагы аркылуу согуш күчтөрүн өткөрүүгө, согуш объектилерин курууга, согуш отряддарын түзүүгө, согушка алып келүүчү саясатты жүргүзүүгө болбойт. Швейцария (1815-жылдан); Австрия (1955жылдан), Мальта (1981-жылдан) өлкөлөрү бейтарап мамлекеттердин катарына кирет. Курамына 100дөн ашык мамлекеттерди камтыган блокторго кошулбоо кыймылы – позитивдик нейтралитеттин формаларынын бири. Саясий плюрализм, көп партиялуулук шарттарындагы саясий турмушта жанасаясий күрөштө нейтралитет кеңири колдонулат.
[[Швейцария]] (1815-жылдан); [[Австрия]] (1955-жылдан), [[Мальта]] (1981-жылдан) өлкөлөрү бейтарап мамлекеттердин катарына кирет. Курамына 100дөн ашык мамлекеттерди камтыган блокторго кошулбоо кыймылы — позитивдик бейтараптыктын түрлөрүнүн бири. Саясий плюрализм, көп партиялуулук шарттарындагы саясий турмушта жанасаясий күрөштө нейтралитет кеңири колдонулат.
[[Категория:Саясат]]
==Булактар==
==Колдонулган адабияттар==
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы|«Кыргызстан» улуттук энциклопедиясы]]: 5-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. илл. ISBN 978 9967-14-111 -7
