Нгбанди (убанги эли)
Нгбанди (гбанди, могванди) — Борбордук Африкадагы
эл. Алар Борбордук Африка Республикасынын түштүк бөлүгүндөгү Убанги дарыясынын жээгиндеги райондордо жана
Конго Демократиялык Республикасынын түндүк бөлүгүндө компакттуу жашашат. Аз сандуу топтор Конго Республикасында бар.
Жалпы саны — 560 миң адам, анын ичинде Борбордук Африка Республикасында — 300 миң, Конго Демократиялык Республикасында — 250 миң, Конго Республикасында — 10 миң.
Тил
Нгбанди тилдеринде сүйлөшөт. Нгбанди тилдери убанги уясынын курамына кирет.
Дин
Көпчүлүк католиктер. Калгандары жергиликтүү салттуу ишенимдерди карманышат.
Чарбалык иштер
Негизги салттуу кесиби — кол менен иштетилген жер чарба (маниок, элевсина, сорго, жер жаңгак, жүгөрү). Мал жана үй канаттууларды кармашат. Аңчылык менен жыйноочулук да маанилүү.
Кол өнөрчүлүк
Жыгачтан оюу (идиш-аяк, эмерек, музыкалык аспаптар, ритуалдык фигуралар жана маскалар) өнүккөн.
Келип чыгышы
Нгбанди уруулары азыркы мекенине 18 кылымда азыркы Түштүк Судандан көчүп келишкен. Жаңы жерде алар убанги этникалык топтор (айрыкча занде) менен аралашып, натыйжада, убанги тилдерине өтүшкөн. Нгбанди элинин маданияты Судандын элдеринин маданияты менен окшош өзгөчөлүктөргө ээ.
Кошумча факт
Нгбанди элинин көрүнүктүү өкүлү Заирдин (азыркы Конго Демократиялык Республикасы) диктатор-президенти Мобуту Сесе Секо болгон.