Кыдырназаров Асанбек

Кыдырназаров, Асанбек
Жалпы маалымат

Төрөлгөндө берилген аты:	Кыдырназаров, Асанбек
Туулган жылы:	1930-жыл
Туулган жери:	Ак-Булуң айылы, Тянь-Шань району, Тянь-Шань облусу, Кыргызстан
Өлгөн жылы:	1994-жыл
Өлгөн жери:	Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Сөөгү:	МТФ айылынын көрүстөнүнө коюлган (Дордой базарынын жанында), Аламүдүн району, Чүй облусу, Кыргыз Республикасы
Өлкө:	СССР→ Кыргызстан
Ишмердүүлүгү:	театр жана кино артисти, комузчу
Наамдары:	Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген артисти
Чыгармачылык активдүүлүгү:	1957-1994-жылдар
Театр:	Кыргыз мамлекеттик академиялык драма театры

Кыдырназаров Асанбек – театр жана кино артисти, комузчу.

Өмүр баяны жана чыгармачылыгы

1947-жылы Нарын шаарындагы айыл чарба техникумун, 1957-жылы Москвадагы мамлекеттик А.В Луначарский атындагы театр өнөрү институтун бүткөн.

1950-1952-жылдары Нарын райондук маданият үйүндө жетекчи, 1958-63-жылдары Тянь-Шань музыкалуу драма театрында режиссер-коюучу болуп иштеген.

Тянь-Шань музыкалуу драма театрында бир нече пьесаларды койгон.

1961-93-жылдары Кыргыз мамлекеттик академиялык драма театрында иштеген.

Классикалык жана кыргыз драматургиясы боюнча коюлган спектаклдерде драмалык жана трагедиялык кудурети күчтүү ондогон образдарды жараткан.

Жеке эле А. Кыдырназаровдун чыгармачылыгында эмес, жалпы улуттук театр өнөрүнүн масштабында "Ак боз ат" спектаклиндеги ал жараткан Думананын образы драмалык, трагедиялык өнөрдүн туу чокуларынын бири болуп эсептелет.

А. Кыдырназаров чыгармачылык диапозону өтө кеңири универсалдуу актерлордун катарына кирет. Ал театр искусствосунун кайсы гана жанрында болбосун бирдей ийгилик менен образ жараткан.

Ошол эле учурда ал жараткан образдар психологиялык жактан өтө ишенимдүүлүгү менен айырмаланат.

А. Кыдырназаров кыргыздын Карамолдо, Ыбрай сыяктуу улуу комузчуларынын сабында турган алп таланттуу күүчү катары да саналат.

Алгач элдик күүлөрдү агасы Асанкожодон үйрөнөт.Карамолдонун "Сынган бугу", "Насыйкат", "Абактын Кара кашка аргымак" ж.б күүлөрду ийинине жеткире черткен, өзү "Кыргыз көчү", "Бешик", "Калмак ашуу", "Тилек", "Саамал" сыяктуу ж.б чоң күүлөрдү чыгарган.

Булардын ичинен айрыкча "Кыргыздын расмий эмес гимни" аталган "Кыргыз көчү" күүсү улуу күүлөрдүн арасына кирген. Күү жанрынын классикасына айланган.

А. Кыдырназаровдун Кыргыз телерадиосунун алтын казынасына 20дай күүсү жазылып алынган.

Эл аспаптар жана симфониялык оркестрлерге салынган.

Аткарган ролдору

Токтогул (Т.Абдумомуновдун "Сүйүү жана үмүт" драмасы)
Байтерек (Т.Абдумомуновдун "Каркыралар кайтканда" драмасы)
Садыркул (Т.Абдумомуновдун "Атабектин кызы" драмасы)
Сейит (Т.Абдумомуновдун "Абийир кечирбейт" драмасы)
Калча (A. Токомбаевдин "Өлбөстүн үрөнү" драмасы)
Шаршенбай Айылчиевич (Бакы Өмүралиевдин "Унутулгус күндөр" драмасы)
Думана (Ш.Садыбакасовдун "Ак боз ат" драмасы)
Ажы (Н.Байтемировдун "Уркуя" драмасы)
Рыскулбай (Мустай Каримдин "Ай тутулган түндө" драмасы)
Чыныбек бай (Т.Абдумомуновдун "Ашырбай" драмасы)
Сыродоев (А.Макаеноктун "Трибунал" трагикомедиясы)
Каракожо хан (М.Байжиевдин "Байыркы жомок" драмасы)
Азат Султанович (М.Байжиевдин "Ар бир үйдө майрам" драмасы)
Вожак (Вс.Вишневскийдин "Оптимисттик трагедия" трагедиясы)
Бакай (Ж.Садыковдун "Манастын уулу Семетей" драмасы)
Эшмат ("Уркуя" кинофильминде)
Cалмен ("Караш-Караш окуясы" кинофильминде)
ж.б.

Күүлөрү

Кыргыз көчү
Бешик
Калмак ашуу
Тилек
Саамал
ж.б

Койгон спектаклдери

Куйручук
Акинай
Тоо койнунда
Комуздун тагдыры
Эч кимге айтпа (авт. Т. Абдумомнуов)
Гүлнара
Саринжи-Бөкөй (авт. К. Эшмамбетов)

Наамдары

Кыргыз Республикасынын эмгек синирген артисти

Колдонулган адабияттар

Асанов.Ү., Асаналиев.З., Атабаев.А. Нарын облусунун знциклопедиясы 2009.
Жаныш Кулмамбетов. Театр дүйнөсүндө. Ф.,Кыргызстан, 1987.
Жаныш Кулмамбетов. Ак куу болуп асманда ай баратат. Бишкек,Союзтеатр, 1991.
Ж.Кулмамбетов. “Кыргыз көчү” жана сальеризм. Асаба, 05.07.1996.
Касымбек Тазабеков. Кыдырназар бай. Бишкек, 2009-жыл.
Касымбек Тазабеков. Асанбек Кыдырназаров. Бишкек, 2011-жыл.

Интернеттик шилтемелер

http://www.kino-teatr.ru/kino/acter/m/sov/...
http://www.ktrk.kg/kyr/index.php?do=cat&catego(жеткиликсиз шилтеме)...
http://www.ktrk.kg/rus/index.php?newsid=1700(жеткиликсиз шилтеме)
http://www.kinopoisk.ru/level/1/film/43090/
http://www.presskg.com/uch/09/0910_17.htm Archived 2016-07-22 at the Wayback Machine
http://www.presskg.com/tuusu/08/0523_9.htm Archived 2016-07-22 at the Wayback Machine
http://www.kmb3.kloop.kg/?p=5259(жеткиликсиз шилтеме)
http://www.presskg.com/aiat/08/1225_14.htm Archived 2016-07-22 at the Wayback Machine