25 Январь (Үчтүн айы)

Декабрь – Январь – Февраль
Дш	Шш	Шр	Бш	Жм	Иш	Жк
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30	31
2012-жыл

25-январь Григорий календары боюнча жылдын 25-күнү, жылдын аягына чейин 340 (толук жылда 341) күн бар.

Майрамдар

Беларусь, Казакстан, Орусия, Украина – Студенттер (Татьяна) күнү.

Египет – Улуттук Полиция күнү, Революция күнү.

Индия – Шайлоочулардын улуттук күнү.

Индонезия – Азыктандыруу күнү.

Окуялар

Кыргызстанда

• 1072 – Махмуд ал-Кашгари "Түркий сөздөрүнүн жыйнагы" ("Диван лугат ат-турк") чыгармасынын жазып баштаган.

• 2014 – Каныбек Осмоналиев I даражадагы Манас ордени менен сыйланган.

Дүйнөдө

• 41 – Клавдий Рим императору катары шайланды.

• 1348 – Фриулиде (азыркы Италияда), катуу жер титирөө болду, анын кесепетинен Римде да кыйроолор учураган.

• 1494 – Алфонсо II Неаполдун королу болду.

• 1533 – Англиянын королу Генри VIII жашыруун түрдө экинчи аялы Анна Болейнге үйлөндү.
• 1554 – Бразилиядагы Сан-Паулу шаары негизделген.
• 1573 – Жапонияда Микатагахара салгылашуусу, Такеда Шинген Токугава Иеасуну женди.
• 1575 – португалиялык навигатор Паоло Диас Анголанын башкалаасы Луанданы негиздеген.
• 1755 – орус падышасы Елизавета Петровна Москва университетинин негизделиши тууралуу буйрук чыгарган, студенттер Татьяна күнү деп белгилешүүдө.
• 1765 – Түштүк Американын түштүк учундагы Фолкленд аралдарындагы британиялык биринчи турак, Эгмонт порту негизделген.
• 1787 – карыз түрмөлөргө каршы көтөрүлүштү америкалык жараан Дэниел Шейс федералдык арсеналды алууга жетектеген.
• 1791 – Британиянын Парламенти Квебек облусун Жогорку жана Төмөнкү Канадага бөлгөн (азыркы Онтарио менен Квебек).
• 1792 – Лондондун корреспонденциялатуучу коому негизделген.
• 1858– Феликс Мендельсондун "Уйлөнүү той маршы" королева Викториянын кызы Виктория менен Пруссиялык император Фридрих IIIнүн үйлөнүү тоюнан кийин белгилүү үлпөт маршы болуп калган..
• 1879 – Болгариянын Улуттук банкы негизделген.
• 1881 – Томас Эдисон жана Александр Грэм Белл Ориентал Телефон компаниясын түзүшкөн.
• 1890 – Нелли Бли 72-күндүк Жер шарын айланып чыгуучу сапарын аяктады.
• 1909 – Рихард Штраустун «Электра» аттуу операсынын бет ачары Дрезден мамлекеттик операсында орун алган..
• 1915 – Александр Грэм Белл америкалык трансконтиненталдык, Нью-Йорктон Сан-Францискодогу Томас Ватсонго чейин телефон тейлөөсүн ачты.
• 1918 – Украина большевикттик Россиядан бөлүүнүүсү тууралуу жарыялаган.
• 1919 – Улуттар Лигасы негизделген.
• 1924 – Франциянын Шамони шаарында Кышкы Олимп Оюндарынын ачылыш аземи болгон.

• 1930 – Сан-Паулу (Сан-Паулу, Бразилия) футбол клубу негизделген.

• 1932 – Экинчи Кытай-Жапон согушу: кытай элдик революциячыл аскер Харбинди коргоону баштады.
• 1942 – Экинчи дүйнөлүк согуш: Таиланд АКШ жана Улуу Британияга согуш жарыялады.
• 1945 – Экинчи дүйнөлүк согуш: Балдж чокуларындагы салгылашуу.
• 1949 – Эмми сыйлыгынын бет ачары болгон.
• 1955 – СССР Германия менен согуш абалын токтоткон.
• 1961 – Вашингтондо Джон Ф. Кеннеди телеберүү аркылуу биринчи жолу түз эфирде президенттик басма сөз жыйынын тартуулады.
• 1969 – Бразилия аскеринин капитаны Карлос Ламарка аскер диктатурасы менен күрөшүу үчүн 10 автоматты 63 винтовканы алып качкан.
• 1971 - Иди Амин мамлекеттик төнкөрүш чыгарып, Милтон Оботту түшүрүп, Уганданын президенти болуп калган.
• 1971 - Химачал-Прадеш Индиянын 18-штаты болуп калды.
• 1986 – Угандада Каршылык Улуттук кыймылы Тито Океллонун өкмөтүн кулаткан.
• 1990 – Күйүктөрдүн күнү аттуу бурганак Европанын түндүк-батыш тарабына зыян келтирген.
• 1994 – "Клементина" космос зонддун учуруусу орун алган.
• 2011 – Египетте революция башталган.

Төрөлгөндөр

• 1459 - Пауль Хофхаймер, австриялык органист, композитор (1537 к.б.).
• 1743 - Фридрих Якоби, немис жазуучу, философ (1819 к.б.).
• 1783 - Уильям Колгейт, америкалык ишкер, «Colgate-Palmolive» компаниясынын негиздөөчүсү (1857 к.б.).
• 1806 - Орест Новицкий, украиналык философ (1884 к.б.).
• 1938 - Владимир Высоцкий, орус ырчы, актер, акын (1980 к.б.).

• 1942 - Эйсебио, футбол боюнча Португалия курамасынын оюнчусу, "Алтын топтун" ээси.
• 1980 - Хави Эрнандес Креус, Барселона футбол клубунун легендарлуу оюнчусу, көптөгөн олжолордун ээси.

Кайтыш болгондор

• 477 - Гейзерих, вандалдарын королу (389 т.).

• 1067 - Ин-цзун (Сун династиясы), Кытай императору (1032 т.).
• 1366 - Генрих Сузо, немис жазуучу жана акын (1300 т.).

• 1559 - Кристиан II, Дания королу (1481 т.).
• 1578 - Михримах-султан, Сулайман I жана Хүррем Султандын кызы (1522 т.).
• 1640 - Роберт Бертон, англис илимпоз жана жазуучу (1577 т.).
• 1852 - Фаддей Беллинсгаузен, орус деңиз изилдөөчүсү, Антарктиданы биринчи ачкан адам (1778 т.).
• 1957 - Киёси Сига, жапон доктур жана микробиолог (1871 т.).
• 1958 - Жемил Топузлу, түрк доктур жана саясатчы (1866 т.).
• 2009 - Эвальд Койман, голландиялык музыкант, мугалим (1938 т.).